ಸಂಗೀತ್ ದರ್ಯಾಚ್ಯಾ ಲ್ಹಾರಾಂ ಪರಿಂ. ತೆಂ ನಿರಂತರ್. ಜಶೆಂ ಲ್ಹಾರಾಂಚೆಂ ರೂಪ್, ಚಾಲ್, ಧಾರ್, ತೀವೃತಾ ಆನಿ ವೆವೆಗ್ಳೆಂಪಣ್ ಆಟಾಪ್ತಾ, ತಶೆಂ ಎಕೇಕ್ ಸಂಗೀತ್ಯಿ ವೆವೆಗ್ಳೆಂಪಣ್ ಆಟಾಪ್ತಾ. ಲ್ಹಾರಾಂನಿ ಥಾಪ್ ಮಾರ್ಚಿ ತಡಿಕ್ ತರ್ ಸಂಗೀತಾನ್ ಛಾಪ್ ಮಾರ್ಚಿ ಮನಾಕ್. ಪೂಣ್ ಲ್ಹಾರ್ ಕ್ಷಣಿಕ್, ಸಂಗೀತ್ ಸಾಸ್ಣಿಕ್.
ಕೊಂಕ್ಣಿ ಸಂಗೀತ್ ಮ್ಹಣ್ತಾನಾ ವಿಲ್ಫಿ ರೆಬಿಂಬಸ್ ಆನಿ ತಾಚಿಂ ರಾಸ್ ಪದಾಂ ಉಬಿಂ ಜಾತಾತ್. ದೆಕುನ್ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಸಂಗೀತಾಚ್ಯಾ ಮಟ್ಟಾರ್ ತೊಚ್ ಏಕ್ ದರ್ಯೊ ಮ್ಹಣ್ಯೆತಾ. ತ್ಯಾ ದರ್ಯಾಂತ್ ಹಜಾರೊಂ ಪದಾಂಚಿಂ ಲ್ಹಾರಾಂ ಆನಿ ಕೊರೊಡೊಂ ತಾಂಚಿಂ ತರಂಗಾಂ. ತ್ಯಾ ತರಂಗಾಂನಿ ಆಸ್ಚೆಂ ಸುಖ್ ಭೊಗ್ಚೆಂಚ್ ಏಕ್ ಸರ್ಗಾ ಆನ್ಭೋಗ್.
ಕೊಂಕ್ಣಿಂತ್ ಪದಾಂ ಘಡ್ಣಾರ್ ಕಾಂಯ್ ಉಣೆ ನಾಂತ್. ಪೂಣ್ ತಾಂತ್ಲೆ ಪಯ್ಕಿಂ ಲೊಕಾಂಚ್ಯಾ ಕಾಳ್ಜಾಂನಿ ಥಿರ್ಲ್ಲೆ ಬೋವ್ ಥೊಡೆ. ವಿಲ್ಫಿ ರೆಬಿಂಬಸ್ ತಾಂತ್ಲೊ ಎಕ್ಲೊ ಮಾತ್ರ್ ನ್ಹಯ್ ತಾಂತ್ಲೊ ಸಕ್ಡಾಂ ಪ್ರಾಸ್ ಉಂಚ್ಲೊ. ಆನಿ ತೊ ಕಾಳಾಂಚ್ಯಾ ಕಾಳಾಂಕ್ ಉಂಚ್ಲೊ ಜಾವ್ನ್ಚ್ ಉರ್ತಲೊ. ತಾಚೆ ಉಂಚ್ಲಿಕಾಯೆಕ್ ಕಾಳಾಂಚಿ ಮೇರ್ ವ ಪಿಳ್ಗೆಂಚಿ ಗಡ್ ಆಸ್ಚಿನಾ.
ಹಾಕಾ ಕಾರಣಾಂ ಥೊಡಿಂ ದಿಂವ್ಚಿಂ ತರ್, ತೊ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಸಂಗೀತ್ ಮೊಗಿಂಚಿ ನಾಡ್ ಆಪಡ್ನ್ ಮ್ಹಳ್ಳೆಪರಿಂ ವಿಷಯ್ ವಿಂಚ್ತಾಲೊ ಆನಿ ವಿಸ್ತಾರ್ ಅರ್ಥ್ ದಿಂವ್ಚಿಂ ಪೂಣ್ ಸಾದ್ಯಾ ಲೊಕಾಂಕ್ ನಾಟ್ವೊಂಚಿಂ ಉತ್ರಾಂ ಗುಂತ್ತಾಲೊ. ಉತ್ರಾಂ ತೆಕಿದ್ ಜಬರ್ದಸ್ತ್ ತಾಳೆ ರಚ್ತಾಲೊ ಆನಿ ಆಪ್ಲೆಚ್ ಖಾಸ್ ಶಯ್ಲೆನ್ ಲೊಕಾಂ ಕಾನಾರ್ ಘಾಲ್ತಾಲೊ. ಚಡಾವತ್ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಸಂಗೀತ್ಗಾರಾಂಚೆರ್ ನದರ್ ಘಾಲಿ ತರ್ ತಾಂಚೆ ಥಂಯ್ ಏಕ್ ನಾ ಏಕ್ ಉಣೆಂಪಣ್ ಉಟುನ್ ದಿಸ್ತಾ. ಕೊಣಾಚಿಂ ಉತ್ರಾಂ ಉತಳ್ ತರ್ ಕೊಣಾಚೆ ವಿಷಯ್ ಪಾತಳ್. ಕೊಣಾಚೆ ತಾಳೆ ಸಸಾರ್ ತರ್ ಕೊಣಾಚೆಂ ಸಂಗೀತ್ ಸುಮಾರ್. ಆನಿ ಸಬಾರಾಂಕ್ ಗಾಯಾನ್ಯಿ ಪಯ್ಸಾ ಪಯ್ಸ್! ಪೂಣ್ ವಿಲ್ಫಿ ರೆಬಿಂಬಸ್ ಹರೆಕಾಂತ್ ಸಂಪೂರ್ಣ್. ತಸಲೊ ಸಂಪೂರ್ಣ್ ಕಲಾಕಾರ್ ಮಾತ್ರ್ ಲೊಕಾ ಮನಾಂನಿ ಶಾಶ್ವಿತ್ ಉರ್ತಾ. ಆಪ್ಣೆಂ ರಚ್ಲಲ್ಯಾ ಉತ್ರಾಂಕ್ ಜೊಕ್ತೊ ತಾಳೊ ಬಸೊಂವ್ಕ್, ಸಂಗೀತ್ ಸಜೊಂವ್ಕ್ ತೊ ಸಕ್ತಾಲೊ ಆನಿ ತ್ಯಾಚ್ ಭೊಗ್ಣಾಂನಿ ಗಾಯ್ತಾಲೊ. ದೆಕುನ್ ತಾಚಿಂ ಪದಾಂ ಲೊಕಾಂಚ್ಯಾ ಕಾನಾರ್ ಆಪ್ಟುನ್ ಉರ್ಲಿಂ ನಾಂತ್, ಮನಾಕ್ ಪಾವ್ಲಿಂ ಆನಿ ಥಂಯ್ ಠೆವ್ಲಿಂ.
ವಿಲ್ಫಿಚಿಂ ಪದಾಂ ಲೊಕಾಂಕ್ ರುಚೊಂಕ್ ಮುಕೆಲ್ ಕಾರಣ್ ತಾಣೆ ಪದಾಂ ಘಡುಂಕ್ ವಿಂಚ್ಚೆ ವಿಷಯ್. ಹರ್ ಭಾಸಾಂಚ್ಯಾ ಸಂಗೀತಾಂತ್ ಮೊಗಾಚ್ಯಾ ವಿಷಯಾಕ್ ಚಡಿತ್ ಮಾನ್ಯತಾ ಆನಿ ತಿಂಚ್ ಪದಾಂ ಜೆರಾಲ್ ಸಂದರ್ಭಾಂನಿ ಆಯ್ಕುಂಕ್ ಮೆಳ್ಚಿಂ. ವಿಲ್ಫಿನ್ಯಿ ಚಡಿತ್ ಪದಾಂ ಮೊಗಾಚೆರ್ ಘಡ್ಲ್ಯಾಂತ್ ಪೂಣ್ ತ್ಯಾ ಪದಾಂನಿ ಆಸ್ಚಿ ಗುಂಡಾಯ್, ವಿಸ್ತಾರಾಯ್, ವಿವಿಧತಾ ವೆಗ್ಳ್ಯಾಚ್ ಮಟ್ಟಾಚಿ. ದೆಕುನ್ ತಿಂ ಪದಾಂ ಹೆರ್ ಪದಾಂ ಘಡ್ಣಾರಾಂಚ್ಯಾ ಪದಾಂ ಪ್ರಾಸ್ ಉಟುನ್ ರಾವ್ತಾತ್.
ಮೊಗಾ ಪದಾಂಕ್ ಸೊಡ್ಲ್ಯಾರ್ ಉಪ್ರಾಂತ್ ದಿಸ್ತಾ ವಿಲ್ಫಿಚ್ಯಾ ಹೆರ್ ಪದಾಂಚೊ ಸಂಸಾರ್. ತ್ಯಾ ಪದಾಂನಿ ತಾಣೆ ಆಪಡ್ನಾತ್ಲೊ ವಿಷಯ್ ನಾ. ಚಾರಿತ್ರಿಕ್ ಸಂಗ್ತಿ, ಧಾರ್ಮಿಕ್ ವಿಚಾರ್, ಮನ್ಶಾ ಸಂಬಂದಾಚ್ಯೊ ಗಜಾಲಿ, ಭಂವ್ತಿಂಚೊ ಪರಿಸರ್, ಚಾಲ್ತಿಂ ಘಡಿತಾಂ, ರಾಜಕೀಯ್ ವರ್ತುಲ್, ಗೂಣ್, ಅವ್ಗುಣ್, ದೇಶ್, ಭಾಸ್, ಸೊಭಣಾಂ, ಫ್ಯಾಶನಾಂ, ಜಾತ್, ಕಾತ್, ಸರ್ಗ್, ಯೆಮ್ಕೊಂಡ್, ಫೆಸ್ತಾಂ, ಖ್ಯಾಸ್ತಾಂ, ಸೆಜಾರ್, ಕಾಜಾರ್, ಸುಕ್ಣಿಂ, ಫುಲಾಂ, ಲ್ಹಾರಾಂ, ತಾರಾಂ, ಮಿಸಾಂ, ಮಾಸಾಂ, ಸಂಸ್ಕøತಿ, ವಿಕೃತಿ, ಆಸ್ತ್, ವಸ್ತ್, ಝುಜಾಂ, ಪಿಡಾ ಅಶೆಂ ಎಕಾ ಪ್ರಾಸ್ ಏಕ್ ಅವ್ವಲ್ ವಿಷಯ್, ಅವ್ವಲ್ ಪದಾಂ.
ಹ್ಯಾ ಇತ್ಲ್ಯಾ ಪದಾಂ ಪಯ್ಕಿ ಚಡ್ ಧೊಸ್ಚಿಂ ಪದಾಂ- ಮಾಂಯ್, ಮಾಂಯ್ ಭಾಸ್ ಆನಿ ಮಾಂಯ್ ದೇಶಾಚೆರ್ ತಾಣೆಂ ವಿಣ್ಲಲಿಂ. ಆನಿ ಹ್ಯಾ ಸಗ್ಳ್ಯಾ ಪದಾಂಚಿಂ ಮುಳಾಂ ತಾಚ್ಯಾ ಕುಡಿಚ್ಯಾ ಶಿರಾಂ ಶಿರಾಂ ಥಾವ್ನ್ ಉಬ್ಜಲ್ಲಿಂ ಮ್ಹಣುಂಕ್ ಕಾಂಯ್ ಅಡ್ಡಿ ನಾ. ಕಿತ್ಯಾಕ್ ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್ ಹ್ಯಾ ತಿನ್ಯಿ ವಿಷಯಾಂಚೆರ್ ತಾಣೆಂ ಘಡ್ಲ್ಲ್ಯಾ ಪದಾಂನಿ ಹೆರ್ ಪದಾಂ ಪರಿಂ ಫಕತ್ ಉತ್ರಾಂ, ತಾಳೆ, ಸಂಗೀತ್ ಆನಿ ಗಾಯಾನಾಂಚಿ ಬಾಂದಾವಳ್ ಮಾತ್ರ್ ನಾ, ಖಾಸ್ ವಿಲ್ಫಿಚೊಚ್ ಕಾಳ್ಜಾ ಚಡ್ಪಡೊ ಆಸಾ. ಜಸೊ ಆಪ್ಲೆ ಆವಯ್ಚೊ ಖತ್ಕತೊ ಮೋಗ್ ತಾಚ್ಯಾ ಕಾಳ್ಜಾಂತ್ ಆಸ್ಲೊ, ತಸೊಚ್ ಆಪ್ಲೆ ಮಾಂಯ್ ಭಾಶೆಚೊ ಆನಿ ಮಾಂಯ್ ದೇಶಾಚೊಯ್ ಆಸ್ಲೊ. ದೆಕುನ್ ಹಿಂ ತಾಚಿಂ ಪದಾಂ ಸರ್ವ್ ಕಾಳಾಂಕ್ ಆನಿ ಪಿಳ್ಗ್ಯಾಂಕ್ ಮಿಕ್ವಲ್ಲಿಂ. ಆಪ್ಲೆಂಪಣಾಚ್ಯಾ ಹುನ್ಸಾಣೆಂತ್ ಆಸ್ಚ್ಯಾಂ ಥಂಯ್ ಹಿಂ ಪದಾಂ ತಂಬು ಮಾರ್ನ್ ರಾವ್ತಾತ್.
ಮಾಂಯ್ ಭಾಸ್ ಆನಿ ವಿಲ್ಫಿ
ವಿಲ್ಫಿ ರೆಬಿಂಬಸ್ ಜೆಪ್ಪು ಫಿರ್ಗಜೆಚೊ. ಜೆಪ್ಪು ಕಂಪಾವ್ಡಾಂತ್ಲೊ ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್ ಆನಿ ಚಡ್ ಖಾಶೆಲೆಂ ಜಾತಾ. ಹಾಂಗಾಚೊ ಲೋಕ್ ಮುಳಾನ್ ಹೆರ್ ಧರ್ಮಾಚೊ ಆನಿ ಭಾಶೆಚೊ. ಪೂಣ್ ಜೆಪ್ಪು ಸೆಮಿನರಿಂತ್ಲ್ಯಾ ಭೊಂವಾರಾನ್ ಆನಿ ಜೆಜ್ವಿತಾಂಚ್ಯಾ ಪ್ರೇರಣಾನ್ ತಾಂಕಾಂ ಕ್ರೀಸ್ತಿ ಧರ್ಮಾಂತ್ ಎಕ್ವಟುಂಕ್ ಸಾಧ್ಯ್ ಜಾಲೆಂ ಆನಿ ಅಶೆಂ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಭಾಶೆಕ್ ತಾಂಣಿ ವೇಂಗ್ ಮಾರ್ಲಿ. ಜೆಪ್ಪುಂತ್ಲ್ಯಾ ಪರಿಸರಾಂತ್ ಸರಾಗಾಯೆನ್ ಧಾರ್ಮಿಕ್ ಆನಿ ಸಾಂಸ್ಕ್ರತಿಕ್ ಕಾರ್ಯಿಂ ಜಾತಾಲಿಂ ಜಾಲ್ಲ್ಯಾನ್ ಕೊಂಕ್ಣಿಚೊ ಪ್ರಭಾವ್ ವಿಲ್ಫಿಚೆರ್ ಲ್ಹಾನ್ ಥಾವ್ನ್ಚ್ ಪಡ್ಲೊ. ಆಪ್ಣಾ ಥಂಯ್ ಸಂಗೀತಾಚೆಂ ದೆಣೆಂ ಆಸಾ ಮ್ಹಣ್ ತಾಕಾ ಆಪ್ಲೆ 17 ವರ್ಸಾಂಚೆ ಪಿರಾಯೆರ್ಚ್ ಭೊಗುನ್ ಆಯ್ಲೆಂ ಜಾಲ್ಲ್ಯಾನ್ ಆಪ್ಲ್ಯಾ ತಾಲೆಂತಾಚ್ಯಾ ಪೊಸ್ಪಾ ಖಾತಿರ್ ತಾಣೆ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಭಾಶೆಕ್ ಹಾತೆರ್ ಜಾವ್ನ್ ಘೆತ್ಲೆಂ. ಅಶೆಂ ಸಮಾಜಾನ್ ಎಕೆ ರಿತಿನ್ ಕೊನ್ಶಾಕ್ಶೆಂ ಲೊಟುನ್ ದವರ್ಲ್ಲ್ಯಾ ಸಮುದಾಯಾ ಥಾವ್ನ್ ಆಯ್ಲಲ್ಯಾ ವಿಲ್ಫಿಕ್ ಸಮಾಜಾಚ್ಯಾ ಮುಕೆಲ್ ವ್ಹಾಳ್ಯಾಕ್ ಯೇವ್ನ್ ಆಪ್ಲಿ ಅಸ್ಮಿತಾಯ್ ದಾಕೊಂವ್ಕ್ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಭಾಸ್ ಕಾರಣ್ ಜಾಲಿ ಮಾತ್ರ್ ನ್ಹಯ್ ಆಪ್ಲ್ಯಾ ಸಾಹಿತಿಕ್ ಆನಿ ಸಂಗೀತ್ ಕಲೆಕ್ ಉಂಚಾಯ್ ದೀಂವ್ಕ್ ಉಪ್ಕಾರಾಚಿ ಜಾಲಿ. ಉಪ್ರಾಂತ್ ನಾಟಕಾಂ ರಚುನ್, ನಾಟಕಾಂಕ್ ಪದಾಂ ಘಡುನ್, ನಾಯ್ಟಾಂ ದಾಕವ್ನ್, ಕೊವ್ಳ್ಯೊ ಉಜ್ವಾಡಾವ್ನ್, ಕಾಣಿಯೊ ಕಾದಂಬರಿ ಬರವ್ನ್, ಕವಿತಾಂ ಲಿಕುನ್, ಫಿಲ್ಮಾಂ ಕಾಡುನ್ ಆನಿ ಪತ್ರ್ ಚಲವ್ನ್ ವಿಲ್ಫಿ ರೆಬಿಂಬಸಾನ್ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಸಂಸಾರಾಂತ್ ಖೂಬ್ ನಾಂವ್ ಕಮಾಯ್ಲೆಂ ಆನಿ ಮಾನ್ ಜೊಡ್ನ್ ಘೆತ್ಲೊ. ದೇಸ್ ವಿದೇಶಾಂನಿ ಲಾಕೊಂ ಲೋಕ್ ತಾಚೆ ಅಭಿಮಾನಿ ಜಾಲೆ. ಶೆಂಬರೊಂ ಸನ್ಮಾನ್ ತಾಕಾ ಫಾವೊ ಜಾಲೆ. ಚಾರ್ ಗಾಂವ್ ತೊ ಭೊಂವ್ಲೊ. ಇತ್ಲೆಂಚ್ ನ್ಹಯ್, ಕೊಂಕ್ಣಿ ಭಾಶೆವರ್ವಿಂ ದಿಸ್ಪಡ್ತೊ ಗ್ರಾಸ್ ತಾಣೆ ಜೊಡ್ಲೊ. ಕೊಂಕ್ಣಿಂತ್ ಸಬಾರ್ ಸಂಗೀತ್ಗಾರ್, ಕಲಾಕಾರ್ ಆಸಾತ್ ತರೀ ಫಕತ್ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಥಾವ್ನ್ಚ್ ಪೊಟಾಚೊ ಗ್ರಾಸ್ ಆನಿ ಫುಡಾರ್ ಜೊಡ್ಲಲೆ ಬೋವ್ಶ್ಯಾ ವಿಲ್ಫಿ ಸೊಡ್ನ್ ಹೆರ್ ಕೊಣ್ಚ್ ನಾಂತ್. ಹೆಂ ವಿಲ್ಫಿ ರೆಬಿಂಬಸಾಚೆಂ ಸಾಧನ್ಚ್ ಸಯ್. ಬೋವ್ಶ್ಯಾ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಸಮಾಜಾನ್ ಖಂಯ್ಚ್ಯಾಯ್ ಎಕಾ ಲಾಯಿಕಾಕ್ ಭೋವ್ ಚಡ್ ಪಾಟಿಂಬೊ ಆನಿ ಮಾನ್ ದಿಲಾ ತರ್ ತೊ ವಿಲ್ಫಿ ರೆಬಿಂಬಸಾಕ್.
ಹ್ಯಾ ಇತ್ಲ್ಯಾ ಕಾರಣಾಂಕ್ ಲಾಗೊನ್ ವಿಲ್ಫಿ ಸುರ್ವೆರ್ ಥಾವ್ನ್ಚ್ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಭಾಶೆಚ್ಯಾ ಮೊಗಾರ್ ಪಡ್ಲೊ, ಋಣಾಂತ್ ಪಡ್ಲೊ ಆನಿ ಆಕ್ರೇಚ್ಯಾ ಸ್ವಾಸಾ ಪಾಸುನ್ ತೊ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಭಾಶೆಚೆ ಪಾಸ್ಳೆಂತ್ ಉರ್ಲೊ. ದೆಕುನ್ ತಾಣೆ ಆಪ್ಲೆ ಮಾಂಯ್ ಭಾಶೆಚೆರ್ ಇತ್ಲಿಂ ಪದಾಂ ಘಡ್ಲಿಂ, ಇತ್ಲಿ ಊಂಚ್ ತಿಕಾ ಉಬಾರ್ಲಿ, ಭೋವ್ಶ್ಯಾ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಸೊಡ್ನ್ ಸಂಸಾರಾಂತ್ಲ್ಯಾ ಹೆರ್ ಖಂಯ್ಚೆಯ್ ಭಾಶೆನ್ ಆಪ್ಲ್ಯಾ ಪುತಾ ಥಾವ್ನ್ ಇತ್ಲಿ ಮರ್ಯಾದ್ ಆಪ್ಣಾವ್ನ್ ಘೆಂವ್ಕ್ ನಾ ಕೊಣ್ಣಾ!
ಮ್ಹಜಿ ಭಾಸ್ ಕೊಂಕಣಿ, ಮ್ಹಜೊ ಸ್ವಾಸ್ ಕೊಂಕಣಿ
ಮ್ಹಜಿ ಜಾತ್ ಕೊಂಕಣಿ, ಮ್ಹಜಿ ರೀತ್ ಕೊಂಕಣಿ
ಮ್ಹಜಿ ಚಾಲ್ ಹಾಲ್ ಸಗ್ಳಿ ಕೊಂಕಣಿ
(ಮ್ಹಜಿ ಭಾಸ್ ಕೊಂಕಣಿ -ಚವ್ತಿ ಕೊವ್ಳಿ, 1979)
ಕೊಂಕ್ಣಿ ಭಾಶೆಚ್ಯಾ ಮೊಗಾನ್ ಕಡೊನ್ ಸಂಗೀತ್ ಪಯ್ಣಾಚ್ಯಾ ಸುರ್ವೆರ್ ಘಡ್ಲಲ್ಯಾ ಚವ್ತೆ ಕೊವ್ಳೆಂತ್ಲ್ಯಾ ‘ಮ್ಹಜಿ ಭಾಸ್ ಕೊಂಕಣಿ’ ಪದಾಂತ್ಲ್ಯೊ ಹ್ಯೊ ವೊಳಿ ವಿಲ್ಫಿಚ್ಯಾ ಸಂಸಾರಿ ಪಯ್ಣಾಚೆ ಆಕೇರ್ ಪರ್ಯಾಂತ್ ಸತ್ ಜಾವ್ನ್ ಉರ್ಲ್ಯೊ.
ಕೊಂಕ್ಣಿ ಭಾಶೆವಿಶಿಂ ವಿಲ್ಫಿನ್ ಘಡ್ಲಲ್ಯಾ ಸರ್ವ್ ಪದಾಂನಿ ವೆವೆಗ್ಳಿಂ ಕುಸಾಂ ನದ್ರೆಕ್ ಪಡ್ತಾತ್. ಥೊಡ್ಯಾ ವೊಳಿಂನಿ ತೊ ಕೊಂಕ್ಣಿಚಿ ವ್ಹಡ್ವಿಕ್ ಗಾಯ್ತಾ ತರ್ ಥೊಡ್ಯಾ ವೊಳಿಂನಿ ಕೊಂಕ್ಣಿಚೊ ಹುಸ್ಕೊ ಉಚಾರ್ತಾ. ಥೊಡ್ಯಾ ವೊಳಿಂನಿ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಥಾವ್ನ್ ಪಯ್ಸ್ ಆಸ್ಚ್ಯಾ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಲೊಕಾಂಚೆರ್ ಶಿಣ್ ದಾಕಯ್ತಾ ತರ್ ಥೊಡ್ಯಾ ವೊಳಿಂನಿ ಮುಕ್ಲೆ ಪಿಳ್ಗೆಕ್ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಶಿಕಯ್ಜೆ ಮ್ಹಣ್ ದಾಂಬುನ್ ಸಾಂಗ್ತಾ. ಥೊಡ್ಯಾ ವೊಳಿಂನಿ ಕೊಂಕ್ಣಿಚ್ಯಾ ಫುಡಾರಾಚೆಂ ಉಗ್ಡಾಪಣ್ ದಾಕಯ್ತಾ ಆನಿ ಥೊಡ್ಯಾ ವೊಳಿಂನಿ ಕೊಂಕ್ಣಿಚ್ಯಾ ಮರ್ಣಾಚೊ ಸಂಭವ್ ಉಚಾರ್ತಾ...
ಹ್ಯಾ ಸರ್ವ್ ಸಂಗ್ತಿಂಚೆರ್ ಥೊಡೊ ಉಜ್ವಾಡ್ ಫಾಕೊಂವ್ಚೊ ಪ್ರಯತ್ನ್ ಹಾಂವ್ ಕರ್ತಾಂ.
ವಿಲ್ಫಿಚ್ಯಾ ಪದಾಂನಿ ಮಾಂಯ್ಭಾಶೆಚೊ ಅಭಿಮಾನ್:
ಜೆರಾಲ್ ರಿತಿನ್ ಸಾಂಗ್ಚೆಂ ತರ್ ಹರ್ ವ್ಯಕ್ತಿ ಆಪ್ಣಾಕ್ ಖಂಯ್ಚ್ಯಾಯ್ ರುಪಾರ್ ಲಾಭ್ ದಿಂವ್ಚ್ಯಾ ವ್ಯಕ್ತಿ ವಿಶಿಂ ವ ಸಂಗ್ತಿ ವಿಶಿಂ ಅಭಾರಿ ಉರ್ತಾ. ವಿಲ್ಫಿ ರೆಬಿಂಬಸಾಕ್ ಕೊಂಕ್ಣಿನ್ ಅಸ್ಮಿತಾಯ್ ದಿಲಿ, ಮಾನ್ ಗೌರವ್ ದಿಲೊ, ಗ್ರಾಸ್ ದಿಲೊ ಮ್ಹಣ್ಟಚ್ ತಾಚ್ಯಾಯ್ ಸಂಯ್ಬಾಂತ್ ಕೊಂಕ್ಣಿ ವಿಶಿಂ ಅಭಿಮಾನ್ ಆನಿ ರುಪ್ಕಾರಿ ಮನ್ ಆಸ್ಲ್ಲ್ಯಾಂತ್ ನವಾಲ್ ನಾ. ಕಿತೆಂಚ್ ನಾಸ್ಲ್ಲೊ ವಿಲ್ಫಿ ರೆಬಿಂಬಸ್ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಸಂಗೀತ್ ಸಂಸಾರಾಂತ್ಲೊ ರಾಯ್ ಜಾಲೊ, ಕೊಂಕ್ಣಿಚೊ ರಾಯ್ಭಾರಿ ಜಾಲೊ. ಹ್ಯಾ ಪಾಟ್ಲ್ಯಾನ್ ತಾಚಿ ಮ್ಹಿನತ್ ಆನಿ ತಾಚೆಂ ತಾಲೆಂತ್ ಆಸ್ಲ್ಲೆಂ ತರ್ಯಿ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಪರಿಸರಾನ್ ತಾಚೆ ಪಾಟಿಕ್ ಪಾಕಾಂ ಶಿರ್ಕಾಯ್ಲಿಂ ಆನಿ ತಾಕಾ ಆಕಾಸಾರ್ ಉಬಯ್ಲೆಂ. ತ್ಯಾಚ್ ಅಭಿಮಾನಾನ್ ತಾಣೆಂ ಸಬಾರ್ ಪದಾಂ ಕೊಂಕ್ಣಿಚ್ಯಾ ಮಾನಾಕ್ ಘಡ್ಲ್ಯಾಂತ್. ಹ್ಯಾ ಪದಾಂನಿ ತಾಣೆ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಭಾಶೆಕ್ ರಂಗಯ್ಲಾಂ, ಸೊಭಯ್ಲಾಂ. ಆಪ್ಲ್ಯಾ ಖಾಸ್ ಸಿಂತಿಮೆಂತಾಂನಿ ತಿಕಾ ಫುಲಯ್ಲಾಂ. ತಾಚ್ಯಾ ಪದಾಂನಿ ತಾಣೆ ಕೊಂಕ್ಣಿಕ್ ಆಪ್ಲೆ ಮಾಂಯ್ಚೆಂ ಸ್ಥಾನ್ ದಿಲಾಂ.
ಮಾಂಯ್ ಶಿಕಯ್ತಾ ಕೊಂಕ್ಣಿ ತೊಂಡ್ಪಾಶಿಂ
ಮಾಂಯ್ ಬರಿಂಚ್ ಹಿ ಭಾಸ್ ಮಯ್ಪಾಶಿ
(ಮ್ಹಜಿ ಭಾಸ್ ಕೊಂಕಣಿ -ಚವ್ತಿ ಕೊವ್ಳಿ)
ಇಂಗ್ಲಿಶ್ ಪದಾಂಕ್ ರೂಚ್ ತಿ ಕೊಕಾಕೋಲಾಚಿ
ರೂಚ್ ಹ್ಯಾ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಪದಾಂಚಿ, ಮಾಂಯ್ಚ್ಯಾ ದುದಾಚಿ
(ಕೊಂಕ್ಣೆ ಆಮಿ ಗಾವುಯಾಂ-ತೆರಾವಿ ಕೊವ್ಳಿ, 1987)
ಗೊಡಾ ಪ್ರಾಸ್ ಚಡ್ ಗೋಡ್ ಭಾಸ್ ಮ್ಹಜಿ ಕೊಂಕ್ಣಿ
ಮ್ಹೊವಾ ಪ್ರಾಸ್ ರುಚಿಕ್ ಚಡ್ ಭಾಸ್ ಮ್ಹಜಿ ಕೊಂಕ್ಣಿ
ಹಾಂವ್ ತಿ ಸದಾಂಕಾಳ್ ಉಲಯ್ತಾಂ
ಭಾಸ್ ಮ್ಹಜೆ ಮಾಂಯ್ಚಿ ಮ್ಹಾಕಾ ಶಿಕಯ್ಲ್ಲಿ
ದುದಾ ಸಾಂಗಾತಾಚ್ ಮ್ಹಜ್ಯಾ ಕಾಳ್ಜಾಕ್ ದೆಂವಯ್ಲ್ಲಿ
ಹಾಂವ್ ತಿ ಮ್ಹಜ್ಯಾ ಮುಕ್ಲ್ಯಾಂಕ್ ಶಿಕಯ್ತಾಂ
(ಗೊಡಾ ಪ್ರಾಸ್ ಚಡ್ ಗೋಡ್-29ವಿ ಕೊವ್ಳಿ, 1997)
ವಯ್ಲೆ ವೊಳಿಂನಿ ತೊ ಕೊಂಕ್ಣಿಕ್ ಆಪ್ಲ್ಯಾ ಆವಯ್ ಸಾರ್ಕೊ ಮಾನ್ ದಿತಾ. ತಿಚೆಂ ಸಂಯ್ಬ್ ಮಾಂಯ್ಚೆಂ, ತಿಚಿ ರೂಚ್ ಮಾಂಯ್ಚ್ಯಾ ದುದಾಚಿ ಮ್ಹಣ್ತಾ ತೊ. ಆಪ್ಲೆ ಭಾಶೆಕ್ ವರ್ಣುಂಕ್ ಹ್ಯಾ ವರ್ತಿ ಖಂಯ್ಚಿ ಸಾಮ್ಯತಾ ಮೆಳತ್? ಗೊಡಾ ಪ್ರಾಸ್ ಚಡ್ ಗೋಡ್ ಆಸ್ಚಿ ಆನಿ ಮ್ಹೊವಾ ಪ್ರಾಸ್ ಚಡ್ ರುಚಿಕ್ ಆಸ್ಚಿ ಭಾಸ್ ಕೊಂಕ್ಣಿ ದೆಕುನ್ ಹರ್ ಕೊಂಕ್ಣ್ಯಾಂಕ್ ತಿ ರುಚಜೆ ಮ್ಹಳ್ಳೊ ಹಿಶಾರೊ ತೊ ದಿತಾ. ‘ಕೊಕಾಕೋಲ’ ಹ್ಯಾ ಇಮಾಜೆ ಥಾವ್ನ್ ತೊ ಫಿಂರ್ಗಿಪಣಾಚಿ ವ ಇಂಗ್ಲೆಜ್ಪಣಾಚಿ ಖೊಡ್ ಕಾಡ್ತಾ. ‘ಹಾಂವ್ ಉಲಯ್ತಾಂ’ ಆನಿ ‘ಮ್ಹಜ್ಯಾ ಮುಕ್ಲ್ಯಾಂಕ್ ಶಿಕಯ್ತಾಂ’ ಹ್ಯಾ ದೊನ್ಯಿ ವಾಕ್ಯಾಂನಿ ಎಕಾ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಮನ್ಶಾನ್ ಆಪ್ಲೆ ಭಾಶೆ ಖಾತಿರ್ ಕರುಂಕ್ ಜಾಯ್ ತ್ಯಾ ಕಾಯ್ದ್ಯಾಚೊ ಉಗ್ಡಾಸ್ ತೊ ಹಾಡಯ್ತಾ. ಹೆರ್ ಪದಾಂನಿ ಕೊಂಕ್ಣಿಚಿ ವಡ್ವಿಕ್ ಗಾಂವ್ಕ್ ವಾಪರ್ಲ್ಲ್ಯೊ ಥೊಡ್ಯೊ ವೊಳಿ ಅಶ್ಯೊ ಆಸಾತ್.
ಮ್ಹಜೊ ತಾಳೊ ಗಾಯ್ತಲೊ, ತುಜಿ ವಡ್ವಿಕ್ ಸಾಂಗ್ತಲೊ
ತುಜೊ ಉಪ್ಕಾರ್ ಹಾಂವ್ ಆಟಯ್ತಲೊಂ, ಋಣ್ ತುಜೆಂ ಪಾವಯ್ತಲೊಂ
(ಮ್ಹಜೊ ತಾಳೊ ಗಾಯ್ತಲೊ-ತೆರಾವಿ ಕೊವ್ಳಿ, 1987)
ಖುಶಿ ಜಾತಾ ಸಾಂಗುಂಕ್ ಆತಾಂ ಆಮಿ ಮ್ಹಣುನ್ ಮಂಗ್ಳುರ್ಗಾರಾಂ
ದೆವಾ ದಯೆನ್ ಜಲ್ಮೊನ್ ಆಯ್ಲ್ಯಾಂವ್ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಉಲಯ್ತಲ್ಯಾಂ ಘರಾ
ಇತ್ಲ್ಯಾ ವ್ಹಡ್ಲ್ಯಾ ಸಂಸಾರಾಂತ್, ದುಸ್ರಿಂ ಶ್ಹೆರಾಂ ಆಸ್ತಾನಾ
ನಶಿಬ್ ಆಮ್ಚೆಂ ಭಾಂಗ್ರಾಚೆಂ, ಜಲ್ಮಲ್ಯಾಂವ್ ಕೊಂಕಣಾಂತ್
(ಆಮಿ ಮಂಗ್ಳುರ್ಗಾರ್-ಅಟ್ರಾವಿ ಕೊವ್ಳಿ, 1990)
ನ್ಹಯ್ಗಿ ಭಾಗಿ ಹಾಂವ್ ಭಾಗಿ ತುಂ ಭಾಗಿ ತಿಂ
ಕೊಂಕ್ಣಿ ಘರಾಂನಿ ಜಲ್ಮೊನ್ ಯೆತಲಿಂ.
(ಗೊಡಾ ಪ್ರಾಸ್ ಚಡ್ ಗೋಡ್-29ವಿ ಕೊವ್ಳಿ, 1997)
ಸರಸ್ವತಿ ನ್ಹಂಯ್ಚ್ಯಾ ತ್ಯಾ ಸುಳ್ಸುಳ್ಯಾಂತ್
ಉಬ್ಜಾಲಿ ಬಾಸ್ ಆಮ್ಚಿ ಕೊಂಕಣಿ
ಹಜಾರಾಂನಿ ವರ್ಸಾಂಚ್ಯಾ ಝಳ್ಝಳ್ಯಾನ್
ಸೊಭ್ಲೆಲಿ ಭಾಸ್ ಆಮ್ಚಿ ಕೊಂಕಣಿ
(ಮೋಗ್ ಕರಾ ಕೊಂಕ್ಣೆಚೊ-39ವಿ ಕೊವ್ಳಿ, 2007)
ಕೊಂಕ್ಣಿ ಘರಾಂನಿ ಜಲ್ಮೊಂಚೆಂ, ಕೊಂಕಣ್ ಗಾಂವಾಂತ್ ವ್ಹಡ್ ಜಾಂವ್ಚೆಂ ಏಕ್ ಭಾಗ್, ಭಾಂಗ್ರಾಳೆಂ ನಶಿಬ್ ಮ್ಹಣ್ಚೊ ವಿಲ್ಫಿ ಹಿಂ ಪದಾಂ ಆಯ್ಕತಲ್ಯಾ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಮನ್ಶಾಕ್ ಆಪ್ಲೆ ಮಾಂಯ್ ಭಾಶೆಥಂಯ್ ಅಭಿಮಾನ್ ಫುಮಾರಶೆಂ ಕರ್ತಾ. ಅಸಲ್ಯಾ ಕೊಂಕ್ಣಿಚ್ಯಾ ವ್ಹಡ್ಪಣಾಚ್ಯಾ ಪದಾಂದ್ವಾರಿಂ ಹಜಾರೊಂ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಮನ್ಶಾಂಥಂಯ್ ಭಾಶೆ ಮೋಗ್ ಉಮಾಳಾಂವ್ಕ್ ತೊ ಸಕ್ಲಾ. ಗಾಂವಾಂತ್ ತಶೆಂ ಪರ್ಗಾವಾಂತ್ ವಾವುರ್ಚ್ಯಾ ಲೊಕಾಂ ಥಂಯ್ ಕೊಂಕ್ಣಿಚೊ ಮೋಗ್ ಜಿವಾಳ್ ಉರೊಂವ್ಚ್ಯಾಂತ್ ಹಿಂ ಪದಾಂ ಜರೂರ್ ಯಶಸ್ವಿ ಜಾಲ್ಯಾಂತ್.
ವಯಕ್ತಿಕ್ ರಿತಿನ್ ಮ್ಹಾಕಾಯ್ ಲ್ಹಾನ್ಪಣಾ ಥಾವ್ನ್ಚ್ ವಿಲ್ಫಿಚಿಂ ಹಿಂ ಪದಾಂ ಆಯ್ಕುಂಕ್ ಮೆಳ್ಲ್ಲ್ಯಾನ್ ಮ್ಹಜೆ ಥಂಯ್ ಕೊಂಕ್ಣಿಚೊ ಮೋಗ್ ಖತ್ಕತೊಂಕ್ ಲಾಗ್ಲೊ. ಮ್ಹಜ್ಯಾ ಕೊಂಕ್ಣಿ ವಾವ್ರಾಚೆ ಉರ್ಬೆಕ್ ವಿಲ್ಫಿಚ್ಯಾ ಪದಾಂಚೊ ಪಾತ್ರ್ ವರ್ತೊ. ಮ್ಹಜೆಪರಿಂಚ್ ಹೆರ್ ಕಿತ್ಲ್ಯಾಗೀ ಸಂಗೀತ್ಗಾರಾಂಕ್, ಬರವ್ಪ್ಯಾಂಕ್, ವಾವ್ರಾಡ್ಯಾಂಕ್ ತಾಚ್ಯಾ ಪದಾಂಚೆಂ ಪ್ರೇರಣ್ ಲಾಭ್ಲಾಂ. ಹಾಂತುಂ ಆಟಾಪ್ತಾ ತಾಚ್ಯಾ ಪದಾಂಚಿ ತಾಂಕ್.
ವಿಲ್ಫಿಚ್ಯಾ ಪದಾಂನಿ ಮಾಂಯ್ಭಾಶೆಚಿ ಉಪ್ಕಾರ್ ಆಟವ್ಣಿ:
ಮಾಂಯ್ ಭಾಶೆಚೆರ್ ವಿಲ್ಫಿನ್ ರಚ್ಲಲ್ಯಾ ಥೊಡ್ಯಾ ಪದಾಂನಿ ಆಪ್ಣಾಕ್ ಜಿವಿತ್ ದಿಲ್ಲ್ಯಾ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಭಾಶೆಚೊ ತಶೆಂ ಪಾಟಿಂಬೊ ದಿಲ್ಲ್ಯಾ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಲೊಕಾಂಚೊ ಉಪ್ಕಾರ್ ಆಟವ್ಣೆ ವೊಳಿ ಆಸಾತ್. ಕೊಂಕ್ಣಿಂತ್ ಪದಾಂ ಘಡುಂಕ್ ಸುರು ಕರ್ತಾನಾ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಲೊಕಾಂ ಮಧೆಂ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಪದಾಂಚೊ ಖಾಯ್ಸ್ ತಿತ್ಲೊ ನಾಸ್ಲೊ ತರ್ಯಿ ಚಡುಣೆಂ ಎಕಾಚ್ ಕಾಳಾರ್ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಸಂಗೀತ್ ಶೆತಾಕ್ ಪಾಂಯ್ ತೆಂಕ್ಲಲ್ಯಾ ವಿಲ್ಫಿ ಆನಿ ಜೆರೊಮಾನ್ ಕೊಂಕಣಿ ಪದಾಂಕ್ ನವಿಂ ರುಪಾಂ ದಿಲಿಂ. ಸುರ್ವೆರ್ ಫಿಲ್ಮಿ ತಾಳ್ಯಾಂಕ್ ಉತ್ರಾಂ ಗುಂತುನ್ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಪದಾಂ ನಾಟಕಾಂನಿ ತಶೆಂ ಮಾಂಚಿಯಾಂನಿ ಸಾದರ್ ಜಾತಾಲಿಂ. ಪೂಣ್ ವಿಲ್ಫಿ ರೆಬಿಂಬಸಾನ್ ಆಪ್ಲ್ಯಾ ಉತ್ರಾಂಕ್ ಆಪ್ಲೆಚ್ ತಾಳೆ ರಚುನ್ ನವೆಂಸಾಂವ್ ಹಾಡ್ಲೆಂ ಆನಿ ಹೆಂ ನವೆಂಸಾಂವ್ ಲೊಕಾಕ್ ಖೂಬ್ ಆಂವಡ್ಲೆಂ. ಪರಿಣಾಮ್ ಜಾವ್ನ್ ತಾಚಿಂ ಎಕಾ ವಯ್ರ್ ಏಕ್ ಸಂಗೀತ್ ನಾಯ್ಟಾಂ ಪ್ರದರ್ಶನ್ ಜಾಲಿಂ. ಎಕಾ ಪಾಟ್ಲ್ಯಾನ್ ಏಕ್ ಕೊವ್ಳ್ಯೊ ಮೊಕ್ಳಿಕ್ ಜಾಲ್ಯೊ. ವಿಲ್ಫಿ, ಕೊಂಕ್ಣಿ ಮನ್ಶಾಂಚ್ಯಾ ಕಾಳ್ಜಾಂನಿ ರೊಂಬ್ಲೊ. ಹ್ಯಾ ಕೊಂಕ್ಣಿಪಣಾಚ್ಯಾ ಗಡ್ ನಾಸ್ಲ್ಲ್ಯಾ ಮೊಗಾನ್ ಧನ್ಯ್ ಜಾಲ್ಲೊ ವಿಲ್ಫಿ ಆಪ್ಣೆ ಘಡ್ಲಲ್ಯಾ ಥೊಡ್ಯಾ ಪದಾಂನಿ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಭಾಶೆಚಿ ಆನಿ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಲೊಕಾಂಚಿ ಉಪ್ಕಾರ್ ಆಟೊವ್ಣಿ ಕರ್ಚ್ಯಾಕ್ ವಿಸ್ರನಾ.
ಕೊಣೀ ಮ್ಹಾಕಾ ವಿಚಾರಿ ಮಾಂಯ್ ಭಾಶೆ ಖಾತಿರಿ ತುವೆಂ ಕಿತೆಂ ಕೆಲೆಂಯ್
ಸಾಂಗ್ಯೆತ್ ಆತಾಂ ಹಾಂವೆಂ ಪಾವಣ್ಶೆಂ ನಾಯ್ಟಾಂಚೆ ಝೆಲೆ ತಿಕಾ ಘಾಲೆ
ಕಾಳ್ಜಾಂತ್ಲಿಂ ಭೊಗ್ಣಾಂ ಸಾಂಗೊಂಕ್ ಹಾಂವೆಂ ಉಜ್ಹಾರ್ ತಿಚೊ ಕೆಲೊ
ಕೊಂಕ್ಣೆಚಿಂ ಗಾಯಾನಾಂ ಗಾವುನ್ ಮ್ಹಜೊ ದೀಸ್ ಗ್ರಾಸ್ ಹಾಂವೆಂ ಜೊಡ್ಲೊ
ಕೊಂಕ್ಣ್ಯಾಂನಿ ಮ್ಹಾಕಾ ಉಕ್ಲುನ್ ಧರ್ಲೊ, ಆಜ್ ಪರ್ಯಾಂತ್ ಮ್ಹಜೊ ಪೋಸ್ ಕೆಲೊ
(ಮ್ಹಜೊ ತಾಳೊ ಗಾಯ್ತಲೊ-ತೆರಾವಿ ಕೊವ್ಳಿ, 1987)
ಉಪ್ಕಾರ್ ಆಮ್ಕಾಂ ಕೆಲ್ಲೊ ಆಮ್ಚ್ಯಾ ಕಶ್ಟಾಂ ನಶ್ಟಾಂನಿ, ಕೊಂಕ್ಣಿ ಅಭಿಮಾನಿ ಇಶ್ಟಾಂನಿ
ಗಾಯ್ಲಿಂ ಆಮಿ ಗಾಣಾಂ ಸಂತೊಸಾಯ್ಲಿಂ ಮನಾಂ, ಆಮ್ಕಾಂ ಸಂತೊಸಾಯ್ಲೆಂ ತಾಂಣಿ
(ಸಿಲ್ವರ್ ಜುಬ್ಲಿ- ಪಂಚ್ವಿಸಾವಿ ಕೊವ್ಳಿ, 1994)
ಬೆಸಾಂವ್ ದೆವಾಚೆಂ ಮಾಗೊನ್ ಕುಟ್ಮಾಚೆರ್, ಜಿವಿತ್ ಗಾಯಾನ್ ಕರುನ್ ಸಾಗ್ಸಿತಾಂವ್
ತಾಣೆಂಚ್ ದಿಲ್ಲೊಲೆಂ ದೆಣೆಂ ಗಾವ್ಪಾಚೆಂ, ಆಮಿ ಬರ್ಯಾ ಕಾರ್ಯಾಂನಿ ಗಳ್ಸಿತಾಂವ್
ಪ್ರೋತ್ಸಾವ್ ದಿಲ್ಲೆಲ್ಯಾ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಲೊಕಾಚೊ, ಉಗ್ಡಾಸ್ ಕೆದ್ನಾಂಯ್ ಕಾಳ್ಜಾಂತ್ ದವರ್ತಾಂವ್.
(ಸಂಗೀತ್ ಕುಟಮ್- ಚವ್ತಿಸಾವಿ ಕೊವ್ಳಿ, 2002)
ವಿಲ್ಫಿ ರೆಬಿಂಬಸಾನ್ ಫಕತ್ ಪದಾಂ ಘಡುನ್ ಕೊಂಕ್ಣಿಚೊ ಉಪ್ಕಾರ್ ಬಾವುಡ್ನ್ ಆಪ್ಲೆಂ ಕಾಮ್ ಸೊಂಪಯ್ಲೆಂ ನಾ. ತೊ ಮೊರಾ ಪರ್ಯಾಂತ್ ಕೊಂಕ್ಣಿಚ್ಯಾ ಮೊಗಾನ್ ಜಳ್ಳೊ, ಕೊಂಕ್ಣಿ ಖಾತಿರ್ ವಾವುರ್ಲೊ, ಕೊಂಕ್ಣಿ ಲೊಕಾಂಚ್ಯಾ ಸಾಂಗಾತಾಂತ್ ಉರ್ಲೊ ಆನಿ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಸಂಸಾರಾಚ್ಯಾ ಗರ್ಜಾಂಕ್ ಪಾವ್ಲೊ. ಜಶೆಂ ತಾಚ್ಯಾ ಪದಾಂನಿ ತಾಣೆಂ ಸಾಂಗ್ಲೆಂ, ತಶೆಂ ತೊ ಜಿಯೆಲೊ.
ವಿಲ್ಫಿಚ್ಯಾ ಪದಾಂನಿ ಮಾಂಯ್ಭಾಶೆಚೊ ಹುಸ್ಕೊ:
ವಿಲ್ಫಿ ರೆಬಿಂಬಸಾಕ್ ‘ಕೊಂಕ್ಣಿ ಸಂಸ್ಥೊ’ ಮ್ಹಣ್ಟಾತ್. ತೊ ಫಕತ್ ಏಕ್ ಪದಾಂ ಘಡ್ಣಾರ್ ನ್ಹಯ್, ಏಕ್ ಗಾವ್ಪಿ, ಏಕ್ ಬರೊವ್ಪಿ, ನಾಟಕಿಸ್ತ್, ಕವಿ, ಪತ್ರ್ಕಾರ್, ಸಂಘಟಕ್ ಆನಿ ಚಡ್ ಕರ್ನ್ ಅಖಂಡ್ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಪ್ರತಿಪಾದಕ್. ಹಾಚೆ ಪಾಟ್ಲ್ಯಾನ್ ದಿಸ್ತಾ ತಾಚೆ ಥಂಯ್ ಆಸ್ಚೊ ಆಪ್ಲೆ ಮಾಂಯ್ ಭಾಶೆಚೊ ಅಪರಿಮೀತ್ ಹುಸ್ಕೊ. ದೆಕುನ್ ಕೊಂಕ್ಣಿಪಣ್ ತಾಣೆಂ ಆಪ್ಣಾ ಥಂಯ್ ಮಾತ್ರ್ ಉರಯ್ಲೆಂ ನಾ, ಆಪ್ಲ್ಯಾ ಪತಿಣೆಕ್, ಭುಗ್ರ್ಯಾಂಕ್ ಆನಿ ಸಗ್ಳ್ಯಾ ಕುಟ್ಮಾಕ್ ಪಾವಯ್ಲೆಂ. ದೆಕುನ್ ಆಜೂನ್ ತಾಚೆ ಉಪ್ರಾಂತ್ಯಿ ತಾಚೆಂ ಕುಟಮ್, ‘ಸಂಗೀತ್ ಕುಟಮ್’ ಜಾವ್ನ್ಚ್ ಉರ್ಲೆಂ.
ಸಬಾರಾಂನಿ ತಾಚೆಂ ಪ್ರೇರಣ್ ಜೊಡ್ಲೆಂ ತರ್ ಸಬಾರಾಂನಿ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಭಾಶೆಕ್ ವಸ್ತ್ ಜಶಿ ಗಳ್ಸಿಲ್ಲೆಂಯ್ ಆಸಾ. ಅಪುಟ್ ಕೊಂಕ್ಣಿಚ್ಯಾ ಮುಳಾ ಥಾವ್ನ್ ಆಯ್ಲ್ಲ್ಯಾ ಜಾಯ್ತ್ಯಾಂನಿ ಪಯ್ಶೆ ಜಾತಚ್, ಚಾರ್ ಗಾಂವ್ ಭೊಂವ್ತಚ್ ಕೊಂಕ್ಣಿಕ್ ಆಪ್ಲ್ಯಾ ಸುತ್ತೂರಾ ಥಾವ್ನ್ ಪಯ್ಸ್ ಕೆಲ್ಲೆಂ ಆಸಾ. ಆಪ್ಲ್ಯಾ ಸ್ವಾರ್ಥಾ ಖಾತಿರ್, ನಾಂವಾ ಖಾತಿರ್, ಹುದ್ದ್ಯಾಂ ಖಾತಿರ್ ಮಾತ್ರ್ ಕೊಂಕ್ಣಿಚೊ ವಾಪರ್ ಕರ್ನ್ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಸಸಾರ್ ಕೆಲ್ಲೆ ಮಾನೆಸ್ತ್ ಕಾಂಯ್ ಉಣೆಂ ನಾಂತ್. ವಿಲ್ಫಿನ್ ಅಸಲ್ಯಾಂ ವಿರೋದ್ ಆಪ್ಲ್ಯಾ ಪದಾಂ ಮುಕಾಂತ್ರ್ ಉಗ್ತ್ಯಾನ್ ಬಂಡಾಯ್ ದಾಕಯ್ಲ್ಲೊ ಆಸಾ.
ಹ್ಯಾ ಸಕಯ್ಲ್ಯಾ ತಾಚ್ಯಾ ಥೊಡ್ಯಾ ವೊಳಿಂನಿ ಹೆಂ ಸತ್ ಝಳ್ಕತ್.
ಆಜ್ ಮ್ಹಜ್ಯಾ ದೊಳ್ಯಾಂತ್ ದೆಂವುನ್ ಯೆತಾತ್ ದುಕಾಂ
ಆಜ್ ಮ್ಹಜೊ ಗಳೊ ಬಾಂದುನ್ ಯೆತಾ
ಆಪ್ಲಿ ಮಾಂಯ್ ಮ್ಹಣುನ್ ಆಪಂವ್ಕ್ ಗೆ ಮಾಂಯ್ ತುಕಾ
ಭೊಗ್ತಾ ಲಜ್ ತುಜ್ಯಾ ಥೊಡ್ಯಾ ಪುತಾಂಕ್
(ಮಾಂಯ್ ಭಾಶೆ ಮ್ಹಜ್ಯಾ-ಸವಿ ಕೊವ್ಳಿ)
ಮಾಂಯ್ಚ್ಯಾ ಉಸ್ಕ್ಯಾರ್ ಆಸ್ತಾನಾ ಶಿಕ್ಲ್ಲಿ ಭಾಸ್ ವಿಸ್ರನಾ
ಆಪ್ಲೆ ಮಾಂಯ್ಕ್ ವಿಸ್ರನಾ ಕೊಣೀ
ಬಿಜ್ನೆಸಾಂತ್ ಉಲಯ್ ತುಜ್ಯಾ ದುಸ್ರಿ ಭಾಸ್ ಪರ್ವಾನಾ
ಪೂಣ್ ಘರಾಂತ್ ಉಲಯ್ ರೇ ಕೊಂಕಣಿ
(ಮಾಂಯ್ ಭಾಶೆ ಮ್ಹಜ್ಯಾ-ಸವಿ ಕೊವ್ಳಿ)
ದುಬ್ಳ್ಯಾಂಚಿ ಭಾಸ್ ಮ್ಹಣುನ್ ಹಿ ಆಮ್ಚಿ ಕೊಂಕಣಿ
ಸಮಾಜಾಂತ್ಲ್ಯಾ ಥೊಡ್ಯಾ ವ್ಹಡಾಂಚಿ ಸಮ್ಜಣಿ
ಕಸ್ಲಿಯ್ ತಿ ಭಾಸ್ ಜಾಂವ್ ಶಿಕ್ಲಲಿ ಲ್ಹಾನ್ಪಣಿ
ಉಪ್ಕಾರ್ತಾ ಮೊರ್ನಾಚೆ ತಣಿರ್ ಹಾಕ್ ಮಾರುಂಕ್ ಪುಣೀ
ಮಾಲ್ಬಾರ್ಯಾಂಚೊ, ತಮ್ಳಾಂಚೊ ಭಾಶೆ ಅಭಿಮಾನ್ ಸಾಂಗೊನ್ ತಾಂಚೆಬರಿಂ ಆಮಿ ಕೊಂಕ್ಣ್ಯಾಂನಿ ಆಮ್ಚೆ ಭಾಶೆಚೊ ಪೋಸ್ ಕರಿಜೆ ಮ್ಹಳ್ಳೊ ಉಲೊ ತಾಣೆ ತಾಚ್ಯಾ ಪದಾಂನಿ ದಿಲಾ. ಕೊಂಕ್ಣಿ ಮನ್ಶಾಂಚ್ಯಾ ಶಿರಾಂನಿ ಆಸ್ಚ್ಯಾ ಬಾಯ್ಲಾ-ಪೊಲ್ಕಾ ತಾಳಾಂಚೆರ್ ಸೊಭಾಣಾಂನಿ, ಸಂಭ್ರಮಾಂನಿ, ಸ್ಪಧ್ರ್ಯಾಂನಿ ನಾಚ್ಪಾಕ್ ಉಪ್ಕಾರ್ಚೆ ಪರಿಂ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಭಾಶೆವಿಶಿಂ ಪದಾಂ ಘಡುನ್ ತಿಂ ಜಾತಾ ತಿತ್ಲ್ಯಾ ಲೊಕಾಂಕ್ ಪಾವಂವ್ಚೊ ಪ್ರಯತ್ನ್ಯಿ ತಾಣೆಂ ಕೆಲಾ.
ಅಭಿಮಾನಾಚಿ ತಿ ಸಂತೊಸಾಚಿ ಕೊಂಕ್ಣಿಚಿ ವರ್ದಿ ಲೊಕಾಕ್ ದಿಂವ್ಕ್
ತಿಚೆಂ ವ್ಹಡ್ಪಣ್ ತೆಂ ಗಾಜೊಂವ್ಕ್
ಹರೆಕಾ ಶ್ಹೆರಾಂ ಶ್ಹೆರಾಂನಿ, ಹರೆಕಾ ಘರಾಂ ಘರಾಂನಿ
ಕೊಂಕ್ಣಿಚೊ ಮೋಗ್ ತೊ ಪೆಟೊಂವ್ಕ್
(ನ್ಹೆಸುನ್ ಖಿರ್ಗಿ ಬಾಜು-29ವಿ ಕೊವ್ಳಿ, 1997)
ಬೆಂಡಾ ನಾದಾಕ್ ಗಾವುಯಾಂ ಉಡ್ತಿಂ ಪದಾಂ
ಕೊಂಕ್ಣಿ ಪದಾಂ ಮೊಗಾಚಿಂ ಆಮ್ಕಾಂ ಸದಾಂ
(ತಾಳಾಕ್ ಮೆಟಾಂ- ಪಂಚ್ವಿಸಾವಿ ಕೊವ್ಳಿ, 1994)
ತಶೆಂ ಮ್ಹಣ್ ತಾಚೊ ಹುಸ್ಕೊ ಫಕತ್ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಭಾಶೆ ಥಂಯ್ ಮಾತ್ರ್ ಉರನಾ. ಕೊಂಕ್ಣಿ ಖಾತಿರ್ ವಾವುರ್ಲಲ್ಯಾಂಚೊ ತೊ ಉಗ್ಡಾಸ್ ಕಾಡ್ತಾ. ಆಪುಣ್ ಖಾಲ್ತೊ ಜಾತಾ ಆನಿ ಆಪ್ಲ್ಯಾ ಸಮಕಾಲೀನ್ ಹೆರ್ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಸಾಧಕಾಂಚಿ ಪಾಟ್ ತೊ ಥಾಪುಡ್ತಾ. ವಿಲ್ಫಿಚ್ಯಾ ಸಂಯ್ಬಾಚೆರ್ ತಾಚ್ಯಾ ಖಾಲ್ತೆಪಣಾಚೆರ್ ಹ್ಯೊ ವೊಳಿ ಉಜ್ವಾಡ್ ಫಾಂಕಯ್ತಾತ್.
ಜೊಸ್ಯಾನ್, ಏಟಿನ್, ಖಡ್ಪಾನ್, ಬ್ರಹತ್ ಕಾಣಿಯೊ ಲಿಕ್ಲ್ಯೊ
ಡೆಸಾನ್, ಪ್ರಭುನ್, ರಾಸ್ಕಿಞನ್, ನಾಟಕ್ ಕೃತಿಯೊ ರಚ್ಲ್ಯೊ
ಜೆರೊಮಾನ್ ಕೊಂಕ್ಣಿಂತ್ ಗಾಯಾನಾಂ ಘಡ್ಲಿಂ
ಚಾಫ್ರಾನ್ ಕವಿತಾಂಕ್ ಜೀವ್ ದಿಲೊ
(ಮ್ಹಜೊ ತಾಳೊ ಗಾಯ್ತಲೊ-ತೆರಾವಿ ಕೊವ್ಳಿ, 1987)
ಸಂಗೀತ್ಗಾರಾಂನಿ ಉಂಚ್ಲ್ಯಾ ಉತ್ರಾಂನಿ
ತುಜಿಂ ಪದಾಂ ಘಡುನ್ ಗಾಯ್ಲಿಂ
ಬರಯ್ಣಾರಾಂನಿ ಆಪ್ಲ್ಯಾ ಬರ್ಪಾಂನಿ
ತುಜ್ಯಾ ಚೆಪ್ಯಾಕ್ ಪಾಕಾಂ ಲಾಯ್ಲಿಂ.
(ನಾಚ್ ನಾಚ್ಗೆ ಕೊಂಕಣಾ-ಸಾತ್ತೀಸಾವಿ ಕೊವ್ಳಿ, 2005)
ತಶೆಂ ಮ್ಹಣ್ ವಿಲ್ಫಿ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಸಂಸಾರಾಂತ್ ಆರಾಮ್ ನಾಸ್ಲೊ. ಜಾಯ್ತೆ ಕಶ್ಟ್ ತಾಕಾ ಲಾಭ್ಲೆ. ಹಾಂವ್ ಪತ್ರ್ಕಾರ್ ಜಾವ್ನಾಸ್ತಾಂ ಸಬಾರ್ಪಾವ್ಟಿಂ ತಾಚೆಲಾಗಿಂ ಉಲೊಂವ್ಚೊ ಸಂದರ್ಭ್ ಮ್ಹಾಕಾ ಲಾಭ್ಲಾ. ತ್ಯಾ ವೆಳಿಂ ತವಳ್ಚಿ ಪರಿಗತ್, ಆರ್ಥಿಕ್ ಅಡ್ಚಣ್ ಹ್ಯಾ ವಿಶಿಂ ತಾಣೆಂ ಉಗ್ತ್ಯಾನ್ ಸಾಂಗ್ಲ್ಲೆಂ ಆಸಾ. ಹಾಕಾ ಪೂರಕ್ ಮ್ಹಣ್ಚೆ ಪರಿಂ ತಾಚ್ಯಾ ‘ಘಾಟಾಕ್ ಧಾಂವ್ಡಾಯ್ಲೊ’ ಪದಾಂತ್ ದೋನ್ ಪಂಗ್ತಿ ಅಶ್ಯೊ ಆಸಾತ್-
‘ಕೊಂಕ್ಣಿಂತ್ ಉಡಯ್ಲಿಂ ತೀನ್ ಚಾರ್ ಪದಾಮ
ಆನಿ ಪೂಣ್ ಉಪ್ರಾಂತ್ ತಾಚಿ ಸ್ಥಿತಿ ಬರಿ ಜಾಲಿ ತರ್ಯಿ ಆಪ್ಣಾ ಪರಿಂಚ್ ಕಷ್ಟಾಂನಿ ಆಸ್ಚ್ಯಾ ಹೆರ್ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಕಲಾಕಾರಾಂಚೊ ಹುಸ್ಕೊ ತಾಕಾ ಕಾಂತಯ್ತಾಲೊ. ದೆಕುನ್ ತೊ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಕಲಾಕಾರಾಂಚಿ ಭಿರ್ಮೊತ್ ಪಾವ್ತಾ. ಕಲಾಕಾರಾಂಕ್ ವಾಪ್ರುನ್ ಆಪ್ಲೊ ಫಾಯ್ದೊ ಜೊಡ್ಚ್ಯಾ ಸಮಾಜಿಕ್ ವ್ಯವಸ್ಥೆಚೆರ್ ತೊ ಶಿಣ್ತಾ.
ಕೊಂಕ್ಣಿ ಕಲಾಕಾರ್ ಆಮಿ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಕಲಾಕಾರ್
ಕೊಂಕ್ಣಿ ರಂಗ್ಮಾಂಚಾಚೆ ಗುರ್ಕಾರ್
ಒಳ್ಕನಾ ಸರ್ಕಾರ್ ಆಮ್ಕಾಂ ಮೆಳನಾ ಸತ್ಕಾರ್
ಆಯ್ಕಾ ಆಮ್ಚ್ಯಾ ದುಕಾಂಚೆ ಸುಸ್ಕಾರ್
(ಕೊಂಕ್ಣಿ ಕಲಾಕಾರ್-ಪಾಂತ್ತೀಸಾವಿ ಕೊವ್ಳಿ, 2003)
ಕವಿಚೊ ಅತ್ಮೊ ಪುಲ್ಗತ್ರೆಂತ್ ಮಿಸಾಂ ಆಶೆತಾ
ಕವಿಚ್ಯಾ ಘರ್ಚಿಂ ಭುಕೆನ್ ಆಪ್ಲಿಂ ಪೊಟಾಂ ಪೊಶೆತಾತ್
ಕವನಾಂಚೊ ದಾಳೊ ಆನಿ ರಸ್ಮಾಚಿಂ ಶೊಲಾಂ
ವಿಕುನ್ ತಾಕಾ ಮಿಸಾಂ ಭೆಟೊವ್ನ್ ಸರ್ಗಾಕ್ ಪಾವಯ್ತಾತ್
ಕೊಂಕ್ಣಿ ಕವಿ ತೊ, ಆಮ್ಚೊ ಕವಿ ತೊ, ಪಾಪ್ ಕವಿ ತೊ
(ಕೊಂಕ್ಣಿ ಕವಿ ತೊ- ಆಟ್ತಿಸಾವಿ ಕೊವ್ಳಿ 2006)
ಬಾಯ್ಲೆಚೆಂ ಭಾಂಗಾರ್ ವಿಕುನ್ ಕೆಸೆಟಿ ಕಾಡ್ಲ್ಯಾತ್
ದುಖಾನಾಂನಿ ವಿಕ್ರ್ಯಾಕ್ ಧಾಡ್ಲ್ಯಾತ್
ನಕ್ಲಿ ಕ್ಯಾಸೆಟ್ ವಿಕ್ತಲ್ಯಾಂನಿ ಕಾಂಯ್ ಬರೆಂ ಜೊಡ್ಲಾಂ
ಆಮ್ಚಿಂ ಭುರ್ಗಿಂ ಉಪಾಶಿಂ ಪಡ್ಲ್ಯಾಂತ್
(ಕೊಂಕ್ಣಿ ಕಲಾಕಾರ್-ಪಾಂತ್ತೀಸಾವಿ ಕೊವ್ಳಿ, 2003)
ಗರ್ಜೆ ಆಧಾರಾಕ್ ಆಮ್ಚಿ ಕಲಾ ವಾಪರ್ತಾತ್
ದುಡು ಜಮವ್ನ್ ಹೊಲಾಂ ಉಬಾರ್ತಾತ್
ಕಲಾಕಾರಾಂಚೆಂ ಕೊಣೀ ಚಿಂತುನ್ ಪಳಯ್ನಾ
ಮೆಲೊ ಜಾಲ್ಯಾರ್ ದುಕಾಂ ಗಳಯ್ತಾತ್
(ಕೊಂಕ್ಣಿ ಕಲಾಕಾರ್-ಪಾಂತ್ತೀಸಾವಿ ಕೊವ್ಳಿ, 2003)
ಅಸಲೆಂ ಏಕ್ ಕಣ್ವಳಾಯೆಚೆಂ ಕಾಳಿಜ್ ಆಸ್ಲ್ಲ್ಯಾನ್ ವಿಲ್ಫಿ ಲಾಕೊಂ ಲೊಕಾಂಚ್ಯಾ ಕಾಳ್ಜಾಂ ಮೆರೆನ್ ಪಾಲೊ ಮ್ಹಣ್ಯೆತ್ಗಿ?
ವಿಲ್ಫಿಚ್ಯಾ ಪದಾಂನಿ ಮಾಂಯ್ ಭಾಶೆವಿಶಿಂ ಜಾಗೃತಿ:
ಬದ್ಲೊನ್ ಯೆಂವ್ಚೆ ಪರಿಗತೆಂತ್ ಜಾಗತೀಕರಣಾಚೆ ದಾವ್ಲೆಂತ್ ಮನ್ಶಾ ಜಿವಿತ್ ಪಂತಾಟಾಚೆಂ ಜಾತಾನಾ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಮನ್ಶಾಂನಿ ಇಂಗ್ಲಿಶ್ ತಶೆಂ ಹೆರ್ ಭಾಸಾಂಚಿ ಇಶ್ಟಾಗಾತ್ ಕರ್ಚೆಂ ಅನಿವಾರ್ಯ್ ಜಾಲೆಂ. ಪೂಣ್ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಮನ್ಶಾಂನಿ ಹ್ಯಾ ಬದ್ಲವಣೆ ಥಂಯ್ ಆಂಗಾಲಾಪ್ ದಾಕಯ್ಲೊ ಆನಿ ಕೊಂಕ್ಣಿಕ್ ಚಿಲ್ಲುಂಕ್ ಸುರು ಕೆಲೆಂ. ಅಸಲ್ಯಾ ಭೊಂವಾರಾಂತ್ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಅಸ್ಕತ್ ಜಾತಾ ತೆಂ ಸಮ್ಜಾಲ್ಲ್ಯಾ ವಿಲ್ಫಿನ್ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಮನ್ಶಾಂ ಥಂಯ್ ಜಾಗೃತಿ ಉಬ್ಜೊಂವ್ಕ್ ಸಬಾರ್ ಪದಾಂ ಘಡ್ಲಿಂ. ದಫ್ತರಾಂನಿ, ವೆವ್ಹಾರಾಂನಿ, ಸಭೆಂನಿ, ಗರ್ಜಾಂನಿ ಹೆರ್ ಭಾಸೊ ಉಲಯ್ಲ್ಯಾರೀ ಪರ್ವಾನಾ, ಘರಾಂತ್ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಉಲಯಾ, ಭುಗ್ರ್ಯಾಂಕ್ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಶಿಕಯಾ, ಕೊಂಕ್ಣಿ ಮನಿಸ್ ಮೆಳ್ತಾನಾ ಕೊಂಕ್ಣಿಚ್ ವಾಪರಾ ಮ್ಹಣ್ ತಾಣೆ ಹಾಕ್ ಮಾರ್ನ್ ಸಾಂಗ್ಚೆಂ ಸಬಾರ್ ಪದಾಂನಿ ಆಯ್ಕುಂಕ್ ಮೆಳ್ತಾ.
ಕಶ್ಟಾಂ ಸಂಕಶ್ಟಾಂ ಮಧೆಂ ಆಪ್ಟುನ್ ಧಪ್ಟುನೀ
ಆಮ್ಚಿ ತಿ ಭಾಸ್ ಆಜ್ ಜಿವಿ ಉರ್ಲ್ಯಾ
ಮಾಲ್ಘಡ್ಯಾಂನಿರೇ ತಿಚೊ ಪೋಸ್ ಕರುನ್ ಹಾಡ್ಲ್ಲಿ
ಪಾಂತ್ತೀಸ್ ಲಾಖಾಂಚ್ಯಾ ಕಾಳ್ಜಾಂನಿ ಭರ್ಲ್ಯಾ
(ಕೊಂಕಣಿ ಕೊಂಕಣಿ-ಇಕ್ರಾವಿ ಕೊವ್ಳಿ, 1986)
ಜಾಯ್ತೆ ಆಮ್ಚೆ ತರ್ನಾಟೆ ಕೊಂಕಣಾಂತ್ ಜಲ್ಮಾಲೆ
ಮಾಂಯ್ಚೆಂ ದೂದ್ ಚಿಂವ್ತಾನಾ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಭಾಸ್ ಶಿಕ್ಲಲೆ
ಥೊಡಿಂ ವರ್ಸಾಂ ಪರ್ದೆಶಾಕ್ ಜೊಡಿ ಖಾತಿರ್ ಪಾವ್ಲಲೆ
ಪಾಟಿಂ ಪಾವ್ತಚ್ ಘರಾಂತ್ ಸಯ್ತಿ ಇಂಗ್ಲಿಶ್ ಉಲೊಂವ್ಕ್ ಲಾಗ್ಲೆ
(ಕೊಂಕಣಿ ಉರೊಂಕ್ ಜಾಯ್-ಚವ್ತಿಸಾವಿ ಕೊವ್ಳಿ, 2002)
ತುಂ ಲಂಡನಾಕ್ ವಚ್, ತುಂ ಅಮೆರಿಕಾಕ್ ವಚ್
ತೊ ಥಂಯ್ಚೊ ಲೋಕ್ ತುಕಾ ಆಪ್ಲೊ ಮ್ಹಣ್ಚೊ ನಾ
ತುಂ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಪಾಯ್ಚೊರೇ, ತುಂ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಮಾಂಯ್ಚೊ ರೇ
ತುಂ ಖಂಯ್ ಗೆಲ್ಯಾರೀ ತುಜೊ ಜಲ್ಮ್ ಬದ್ಲನಾ
(ಕೊಂಕ್ಣಿ ಉಲಯ್-ಪಾಂತ್ತಿಸಾವಿ ಕೊವ್ಳಿ, 2003)
ಏ ಕೊಂಕಣಾಂತ್ಲ್ಯಾ ಪುತ್ರಾ ತುಂ ಜಾಗೊ ಜಾ
ಹಿ ಆಮ್ಚಿ ಕೊಂಕ್ಣಿ ತುಂ ವಿಸರ್ನಾಕಾ
ಹ್ಯಾ ಮಾಂಯ್ ಭಾಶೆಚೊ ತುಂ ಖರೊ ಧಿಗೊ ಜಾ
ತುಂ ಕೊಂಕ್ಣೊ ಆಸ್ತಾಂ ಫಿಂರ್ಗಿ ಜಾಯ್ನಾಕಾ
(ಕೊಂಕ್ಣಿ ಆಮ್ಚಿ ಭಾಸ್-ಸತ್ತೀಸಾವಿ ಕೊವ್ಳಿ, 2004)
ಕೊಂಕಣ್ ಶ್ಹೆರಾಂತ್ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಘರಾಂತ್
ನಶಿಬಾಚೆಂ ಜನನ್ ಆಮ್ಚೆಂ
ಜೊಡಿಕ್ ಲಾಗೊನ್ ಖಂಯ್ಸರ್ ಪಾವ್ಲ್ಯಾರ್ಯಿ
ಆಮಿ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಮನಿಸ್ ಜಾಂವ್ಚೆಂ
(ನಾಚ್ ನಾಚ್ಗೆ ಕೊಂಕಣಾ-ಸಾತ್ತೀಸಾವಿ ಕೊವ್ಳಿ, 2005)
ಆಮ್ಚಿಂ ಭುರ್ಗಿಂ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಶಿಕ್ಲಿಂನಾತ್ ಜಾಲ್ಯಾರ್
ತಾಂಚಿಂ ಭುರ್ಗಿಂ ಶಿಕ್ಚಿಂನಾಂತ್
ಜರ್ ಅಶೆಂಚ್ ಮುಕಾರ್ ವಚತ್ ಎಕಾ ದಿಸಾ
ಹಿ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಭಾಸ್ ಉರ್ಚಿನಾ
(ಮಾಂಯ್ ಭಾಶೆ ಮ್ಹಜ್ಯಾ-ಸವಿ ಕೊವ್ಳಿ, 1983)
ವಿಲ್ಫಿಚ್ಯಾ ಪದಾಂನಿ ಮಾಯ್ ಭಾಶೆವಿಶಿಂ ಸಪ್ಣಾಂ:
ಸಂಸಾರ್ಭರ್ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಭಾಶೆಚೊ ಬಾವ್ಟೊ ಉಬಯ್ಲ್ಲೊ ವಿಲ್ಫಿ ರೆಬಿಂಬಸ್ ಕೊಂಕ್ಣಿಚೆ ಉನ್ನತೆಚಿಂ ಸಬಾರ್ ಸಪ್ಣಾಂ ಸಪ್ಣೆಲ್ಲೊ. ಕೊಂಕ್ಣಿ ಗೊಂಯ್ಚಿ ರಾಜ್ ಭಾಸ್ ಜಾತಾನಾ, ಕೊಂಕ್ಣಿಕ್ ಸಂವಿಧಾನಾಚೆ ಆಟ್ವೆ ವಳೆರಿಂತ್ ಸ್ಥಾನ್ ಲಾಭ್ತಾನಾ, ಕೆನರಾ ಕೊಂಕ್ಣ್ಯಾಂಚೊ ಜಾಗತಿಕ್ ಸಮ್ಮೇಳ್ ಘಡ್ತಾನಾ ಸಂತುಷ್ಟ್ ಜಾಲ್ಲೊ ತೊ ಹೊ ಸಂತೊಸ್ ಆಪ್ಲ್ಯಾ ಪದಾಂನಿ ವ್ಯಕ್ತ್ ಕರ್ತಾ. ಆನಿ ಊಂಚ್ ಉಬೊಂ ಆಮ್ಚಿ ಕೊಂಕಣಿ ಮ್ಹಣ್ ಗಾಯ್ತಾ. ಮಾಲ್ಘಡ್ಯಾಂ ಥಾವ್ನ್ ದೆಂವುನ್ ಆಯ್ಲ್ಲಿ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಭಾಸ್ ಆನಿ ಸಂಸ್ಕøತಿ ಜಿವಿ ಉರುಂಕ್ ಜಾಯ್ ತರ್ ಭುಗ್ರ್ಯಾಂನಿ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಶಿಕ್ಚೆಂ ಅನಿವಾರ್ಯ್ ಮ್ಹಣ್ ತೊ ಜಾಣಾ ಆಸ್ಲ್ಲೊ. ಹ್ಯಾ ಖಾತಿರ್ಚ್ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಭಾಶೆ ಖಾತಿರ್ ರಚ್ಲಲ್ಯಾ ಹರ್ ಪದಾಂನಿ ತೊ ಭುಗ್ರ್ಯಾಂಕ್ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಶಿಕಯಾ ಮ್ಹಳ್ಳೊ ಉಲೊ ದಿತಾಲೊ. ಫಕತ್ ಲೊಕಾಕ್ ಉಲೊ ದೀವ್ನ್ ತೊ ರಾವ್ಲೊನಾ, ಸಂಗೀತ್ ಜಿಣಿಯೆಚೆ ಸುರ್ವೆರ್ ಥಾವ್ನ್ಚ್ ಆಪ್ಲ್ಯಾ ಪುತಾಕ್ ಆನಿ ಧುವೆಕ್ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಭಾಶೆಚಿ ವ್ಹಡ್ವಿಕ್ ಗಾಂವ್ಚಿಂ ಪದಾಂ ತಾಣೆಂ ದಿಲಿಂ ಆನಿ ತಾಂಚೆ ಥಂಯ್ ಕೊಂಕ್ಣಿಚೊ ಮೋಗ್ ಕಿರ್ಲಾಯ್ಲೊ.
ಕೊಂಕಣ್ ಶ್ಹೆರಾಂತ್ಲೊ, ಕೊಂಕ್ಣಿ ಕುಟ್ಮಾಂತ್ಲೊ ಧಾಕ್ಟುಲೊ ಹಾಂವ್ ಪಿಲೊ
ಪದಾಂ ಗಾಯ್ತಲ್ಯಾ ಕಾಂತಾರಿಸ್ತಾಂಚೊ ಪುಸುನ್ ಘಾಲ್ಲೊ ಪೊಳೊ
ಧಾಕ್ಟೊ ಆತಾಂ ವೆಗ್ಗಿಂ ವ್ಹಡ್ಲೊಂ ಜಾತಾಂ, ಕೊಂಕ್ಣಿ ಭಾಶೆಚಿಂ ಪದಾಂ ಗಾತಾಂ
ತುಮಿ ಮ್ಹಾಕಾ ತುಮ್ಚೊ ಆಧಾರ್ ದಿಲ್ಯಾರ್, ಡ್ಯಾಡಿ ಬರಿಂಚ್ ಜಾತಾಂ
(ನಾಂವ್ ಮ್ಹಜೆಂ ವಿಶ್ವಾಸ್-ತೆರಾವಿ ಕೊವ್ಳಿ, 1987)
ವಿಶ್ವಸಾನ್ ಗಾಯ್ಲಲೆಂ ಹೆಂ ಪದ್ ಫಕತ್ ಏಕ್ ಪದ್ ಜಾವ್ನ್ ಉರ್ಲೆಂನಾ. ವಿಶ್ವಸಾಚ್ಯಾ ಕೊಂಕ್ಣಿ ವೊಡ್ಣೆಕ್ ಆನಿ ತವಳ್ ತಾಚೆ ಪ್ರಾಯೆಚೆಚ್ ಆಸ್ಲ್ಲ್ಯಾ ಹಜಾರೊಂ ನೆಂಟುಲ್ಯಾಂಕ್ ಹೆಂ ಪದ್ ಸ್ಪೀರಿತಾಚೆಂ ಜಾಲೆಂ. ಕೊಂಕ್ಣಿಚ್ಯಾ ಫುಡಾರಾಚಿಂ ಸಪ್ಣಾಂ ಸಪ್ಣೆಂವ್ಚಿಂ ಹೆರ್ ಥೊಡಿಂ ಪದಾಂ ಅಶಿಂ ಆಸಾತ್.
ಮಾಂಯ್ಚ್ಯಾ ಉಸ್ಕ್ಯಾರ್ ಆಮಿ ಶಿಕ್ಲಲಿ ಭಾಸ್ ಹಿ
ಸರ್ವಯ್ ಕೊಂಕ್ಣ್ಯಾಂಚೆ ಜಿಬೆರ್ ಸ್ಥಾನ್ ಘೆಂವ್ದಿ
ಕಶ್ಟಾಂನಿ ಆಜ್ ತಿಣೆಂ ಆಪ್ಣಾಯ್ಲ್ಯಾ ಮಾನ್ಯತಾ
ಚಾರಾಂಯ್ ವಾಟಾಂನಿ ತಿ ಉಟುನ್ ಯೆಂವ್ದಿ
(ಕೊಂಕಣಿ ಕೊಂಕಣಿ-ಇಕ್ರಾವಿ ಕೊವ್ಳಿ, 1986)
ಆಪುರ್ಬಾಯೆಚಿ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಆಮ್ಗೆಲಿ
ಉಲಯ್ತಾನಾ ಗೋಡ್ ಗೋಡ್ ಲಾಗ್ತೆಲಿ
ಆಮ್ಚ್ಯಾ ಆದ್ಲ್ಯಾಂನಿ ತ್ಯಾ ಮಾಲ್ಘಡ್ಯಾಂನಿ
ಭುಗ್ರ್ಯಾಂ ಥಾವ್ನ್ ಭುಗ್ರ್ಯಾಂಕ್ ವಾಂಟ್ಲಲಿ
ಆಮಿ ಉಲವ್ಯಾಂ, ಭುಗ್ರ್ಯಾಂಕ್ ತಿ ಶಿಕವ್ಯಾಂ
ತಾಂಚೆ ಥಾವುನ್ ತಾಂಚ್ಯಾಂಕ್ ಪಾವುಂದಿ
ಗಾಂವ್ ಭಾವಾ ಯೆ ಗಾಂವ್ ಭಾವಾ
ಖಂಯ್ ವೆತಾಯ್ ಥಂಯ್ ಉಲಯ್ ಭಾಸ್ ಹಿ ಪರ್ಗಾವಾಂತ್
(ಮ್ಹಜಿ ಭಾಸ್ ಕೊಂಕಣಿ -ಚವ್ತಿ ಕೊವ್ಳಿ, 1979)
ಅರೆ ಅರೆ ಆಮ್ಚಿ ಕೊಂಕಣಿ ತಿ ಆಮ್ಚಿ ಮಾಂಯ್
ಅರೆ ಅರೆ ಆಮ್ಚಿ ಕೊಂಕಣಿ ತಿ ಆಮ್ಕಾಂ ಜಾಯ್
ಭುಗ್ರ್ಯಾಂ ಥಾವ್ನ್ ಭುಗ್ರ್ಯಾಂಕ್ ಆಮ್ಚ್ಯಾ ತಿ ಶಿಕೊಂಕ್ ಲಾಯ್
ಸಂಸಾರ್ ತೊ ಸರಾತ್ ಪರ್ಯಾಂತ್ ಕೊಂಕಣಿ ಉರೊಂಕ್ ಜಾಯ್
(ಕೊಂಕಣಿ ಉರೊಂಕ್ ಜಾಯ್Â - ಚವ್ತಿಸಾವಿ ಕೊವ್ಳಿ, 2002)
ಜಣ್ ಜಣ್ ಕೊಂಕ್ಣೆಚೆ ಏಕ್ ಜಾವ್ಯಾಂ
ತನ್ ಮನ್ ದೀವ್ನ್ ತಿಕಾ ಸಾಂಬಾಳ್ಯಾಂ
ಲ್ಹಾನ್ ಲ್ಹಾನ್ ಭುಗ್ರ್ಯಾಂಕ್ಯಿ ಶಿಕೊವ್ಯಾಂ
ವ್ಹಡ್ ಪಣ್ ಕೊಂಕ್ಣಿಚೆಂ ಗಾಜೊವ್ಯಾಂ
ಆದ್ಲ್ಯಾಂನಿ ದಿಲಲೆಂ ದಾಯ್ಜ್ ವರ್ತೆಂ, ಮುಕ್ಲ್ಯಾಂಕ್ ಪಾವವ್ಯಾಂ
(ಮೋಗ್ ಕರಾ ಕೊಂಕ್ಣೆಚೊ - ಎಕುಣ್ ಚಾಳಿಸಾವಿ ಕೊವ್ಳಿ, 2007)
- ಲೊಯ್ಡ್ ರೇಗೊ
«°á gÉ©A§¸ï - PÉÆAQÚ ¨sÁ±ÉZÉÆ gÁAiÀiï¨sÁj
¸ÀAVÃvï zÀAiÀiÁðZÁå ¯ÁígÁA ¥ÀjA. vÉA ¤gÀAvÀgï. d±ÉA ¯ÁígÁAZÉA gÀÆ¥ï, ZÁ¯ï, zsÁgï, wêÀÈvÁ D¤ ªÉªÉUÉîA¥Àuï DmÁ¥ÁÛ, vÀ±ÉA JPÉÃPï ¸ÀAVÃvï¬Ä ªÉªÉUÉîA¥Àuï DmÁ¥ÁÛ. ¯ÁígÁA¤ xÁ¥ï ªÀiÁjÑ vÀrPï vÀgï ¸ÀAVÃvÁ£ï bÁ¥ï ªÀiÁjÑ ªÀÄ£ÁPï. ¥ÀÆuï ¯Áígï PÀëtÂPï, ¸ÀAVÃvï ¸Á¹ÚPï.
PÉÆAQÚ ¸ÀAVÃvï ªÀÄíuÁÛ£Á «°á gÉ©A§¸ï D¤ vÁaA gÁ¸ï ¥ÀzÁA G©A eÁvÁvï. zÉPÀÄ£ï PÉÆAQÚ ¸ÀAVÃvÁZÁå ªÀÄmÁÖgï vÉÆZï KPï zÀAiÉÆð ªÀÄíuÉåvÁ. vÁå zÀAiÀiÁðAvï ºÀeÁgÉÆA ¥ÀzÁAaA ¯ÁígÁA D¤ PÉÆgÉÆqÉÆA vÁAaA vÀgÀAUÁA. vÁå vÀgÀAUÁA¤ D¸ÉÑA ¸ÀÄSï ¨sÉÆUÉÑAZï KPï ¸ÀUÁð D£ÉÆãÃUï.
PÉÆAQÚAvï ¥ÀzÁA WÀqÁÚgï PÁAAiÀiï GuÉ £ÁAvï. ¥ÀÆuï vÁAvÉè ¥À¬ÄÌA ¯ÉÆPÁAZÁå PÁ¼ÁÓA¤ ygï¯Éè ¨ÉÆêï xÉÆqÉ. «°á gÉ©A§¸ï vÁAvÉÆè JPÉÆè ªÀiÁvïæ £ÀíAiÀiï vÁAvÉÆè ¸ÀPÁØA ¥Áæ¸ï GAZÉÆè. D¤ vÉÆ PÁ¼ÁAZÁå PÁ¼ÁAPï GAZÉÆè eÁªïßZï GgÀÛ¯ÉÆ. vÁZÉ GAaèPÁAiÉÄPï PÁ¼ÁAa ªÉÄÃgï ªÀ ¦¼ÉÎAa UÀqï D¹Ñ£Á.
ºÁPÁ PÁgÀuÁA xÉÆrA ¢A«ÑA vÀgï, vÉÆ PÉÆAQÚ ¸ÀAVÃvï ªÉÆVAa £Áqï D¥Àqïß ªÀÄí¼Éî¥ÀjA «µÀAiÀiï «AZÁÛ¯ÉÆ D¤ «¸ÁÛgï Cxïð ¢A«ÑA ¥ÀÆuï ¸ÁzÁå ¯ÉÆPÁAPï £ÁmÉÆéAaA GvÁæA UÀÄAvÁÛ¯ÉÆ. GvÁæA vÉQzï d§gïzÀ¸ïÛ vÁ¼É gÀZÁÛ¯ÉÆ D¤ D¥ÉèZï SÁ¸ï ±ÀAiÉÄè£ï ¯ÉÆPÁA PÁ£Ágï WÁ¯ÁÛ¯ÉÆ. ZÀqÁªÀvï PÉÆAQÚ ¸ÀAVÃvïUÁgÁAZÉgï £ÀzÀgï WÁ° vÀgï vÁAZÉ xÀAAiÀiï KPï £Á KPï GuÉA¥Àuï GlÄ£ï ¢¸ÁÛ. PÉÆuÁaA GvÁæA GvÀ¼ï vÀgï PÉÆuÁZÉ «µÀAiÀiï ¥ÁvÀ¼ï. PÉÆuÁZÉ vÁ¼É ¸À¸Ágï vÀgï PÉÆuÁZÉA ¸ÀAVÃvï ¸ÀĪÀiÁgï. D¤ ¸À¨ÁgÁAPï UÁAiÀiÁ£ï¬Ä ¥ÀAiÀiÁì ¥ÀAiÀiïì! ¥ÀÆuï «°á gÉ©A§¸ï ºÀgÉPÁAvï ¸ÀA¥ÀÆuïð. vÀ¸À¯ÉÆ ¸ÀA¥ÀÆuïð PÀ¯ÁPÁgï ªÀiÁvïæ ¯ÉÆPÁ ªÀÄ£ÁA¤ ±Á²évï GgÁÛ. D¥ÉÚA gÀZÀè¯Áå GvÁæAPï eÉÆPÉÆÛ vÁ¼ÉÆ §¸ÉÆAªïÌ, ¸ÀAVÃvï ¸ÀeÉÆAªïÌ vÉÆ ¸ÀPÁÛ¯ÉÆ D¤ vÁåZï ¨sÉÆUÁÚA¤ UÁAiÀiÁÛ¯ÉÆ. zÉPÀÄ£ï vÁaA ¥ÀzÁA ¯ÉÆPÁAZÁå PÁ£Ágï D¥ÀÄÖ£ï GjèA £ÁAvï, ªÀÄ£ÁPï ¥Á«èA D¤ xÀAAiÀiï oÉ«èA.
«°áaA ¥ÀzÁA ¯ÉÆPÁAPï gÀÄZÉÆAPï ªÀÄÄPɯï PÁgÀuï vÁuÉ ¥ÀzÁA WÀqÀÄAPï «AZÉÑ «µÀAiÀiï. ºÀgï ¨sÁ¸ÁAZÁå ¸ÀAVÃvÁAvï ªÉÆUÁZÁå «µÀAiÀiÁPï ZÀrvï ªÀiÁ£ÀåvÁ D¤ wAZï ¥ÀzÁA eÉgÁ¯ï ¸ÀAzÀ¨sÁðA¤ DAiÀÄÄÌAPï ªÉĽÑA. «°á£ï¬Ä ZÀrvï ¥ÀzÁA ªÉÆUÁZÉgï WÀqÁèöåAvï ¥ÀÆuï vÁå ¥ÀzÁA¤ D¹Ñ UÀÄAqÁAiÀiï, «¸ÁÛgÁAiÀiï, ««zsÀvÁ ªÉUÁîöåZï ªÀÄmÁÖa. zÉPÀÄ£ï wA ¥ÀzÁA ºÉgï ¥ÀzÁA WÀqÁÚgÁAZÁå ¥ÀzÁA ¥Áæ¸ï GlÄ£ï gÁªÁÛvï.
ªÉÆUÁ ¥ÀzÁAPï ¸ÉÆqÁèöågï G¥ÁæAvï ¢¸ÁÛ «°áZÁå ºÉgï ¥ÀzÁAZÉÆ ¸ÀA¸Ágï. vÁå ¥ÀzÁA¤ vÁuÉ D¥ÀqÁßvÉÆè «µÀAiÀiï £Á. ZÁjwæPï ¸ÀAVÛ, zsÁ«ÄðPï «ZÁgï, ªÀÄ£Áê ¸ÀA§AzÁZÉÆå UÀeÁ°, ¨sÀA«ÛAZÉÆ ¥Àj¸Àgï, ZÁ°ÛA WÀrvÁA, gÁdQÃAiÀiï ªÀgÀÄÛ¯ï, UÀÆuï, CªÀÅÎuï, zÉñï, ¨sÁ¸ï, ¸ÉƨsÀuÁA, ¥sÁå±À£ÁA, eÁvï, PÁvï, ¸ÀUïð, AiÉĪÉÆÌAqï, ¥sɸÁÛA, SÁå¸ÁÛA, ¸ÉeÁgï, PÁeÁgï, ¸ÀÄQÚA, ¥sÀįÁA, ¯ÁígÁA, vÁgÁA, «Ä¸ÁA, ªÀiÁ¸ÁA, ¸ÀA¸ÀÌøw, «PÀÈw, D¸ïÛ, ªÀ¸ïÛ, gÀhÄÄeÁA, ¦qÁ C±ÉA JPÁ ¥Áæ¸ï KPï CªÀé¯ï «µÀAiÀiï, CªÀé¯ï ¥ÀzÁA.
ºÁå EvÁèöå ¥ÀzÁA ¥À¬ÄÌ ZÀqï zsÉƹÑA ¥ÀzÁA- ªÀiÁAAiÀiï, ªÀiÁAAiÀiï ¨sÁ¸ï D¤ ªÀiÁAAiÀiï zÉñÁZÉgï vÁuÉA «tè°A. D¤ ºÁå ¸ÀUÁîöå ¥ÀzÁAaA ªÀÄļÁA vÁZÁå PÀÄrZÁå ²gÁA ²gÁA xÁªïß G§Ó°èA ªÀÄítÄAPï PÁAAiÀiï CrØ £Á. QvÁåPï ªÀÄí¼Áågï ºÁå w£ï¬Ä «µÀAiÀiÁAZÉgï vÁuÉA WÀqï¯Áèöå ¥ÀzÁA¤ ºÉgï ¥ÀzÁA ¥ÀjA ¥sÀPÀvï GvÁæA, vÁ¼É, ¸ÀAVÃvï D¤ UÁAiÀiÁ£ÁAa ¨ÁAzÁªÀ¼ï ªÀiÁvïæ £Á, SÁ¸ï «°áZÉÆZï PÁ¼ÁÓ ZÀqÀàqÉÆ D¸Á. d¸ÉÆ D¥Éè DªÀAiÀiïZÉÆ RvÀÌvÉÆ ªÉÆÃUï vÁZÁå PÁ¼ÁÓAvï D¸ÉÆè, vÀ¸ÉÆZï D¥Éè ªÀiÁAAiÀiï ¨sÁ±ÉZÉÆ D¤ ªÀiÁAAiÀiï zÉñÁZÉÆAiÀiï D¸ÉÆè. zÉPÀÄ£ï »A vÁaA ¥ÀzÁA ¸Àªïð PÁ¼ÁAPï D¤ ¦¼ÁÎöåAPï «ÄPÀé°èA. D¥ÉèA¥ÀuÁZÁå ºÀÄ£ÁìuÉAvï D¸ÁÑöåA xÀAAiÀiï »A ¥ÀzÁA vÀA§Ä ªÀiÁgïß gÁªÁÛvï.
ªÀiÁAAiÀiï ¨sÁ¸ï D¤ «°á
«°á gÉ©A§¸ï eÉ¥ÀÄà ¦üUÀðeÉZÉÆ. eÉ¥ÀÄà PÀA¥ÁªÁØAvÉÆè ªÀÄí¼Áågï D¤ ZÀqï SÁ±É¯ÉA eÁvÁ. ºÁAUÁZÉÆ ¯ÉÆÃPï ªÀÄļÁ£ï ºÉgï zsÀªÀiÁðZÉÆ D¤ ¨sÁ±ÉZÉÆ. ¥ÀÆuï eÉ¥ÀÄà ¸É«Ä£ÀjAvÁèöå ¨sÉÆAªÁgÁ£ï D¤ eÉfévÁAZÁå ¥ÉæÃgÀuÁ£ï vÁAPÁA QæÃ¹Û zsÀªÀiÁðAvï JPÀélÄAPï ¸Ázsïå eÁ¯ÉA D¤ C±ÉA PÉÆAQÚ ¨sÁ±ÉPï vÁAt ªÉÃAUï ªÀiÁjè. eÉ¥ÀÄàAvÁèöå ¥Àj¸ÀgÁAvï ¸ÀgÁUÁAiÉÄ£ï zsÁ«ÄðPï D¤ ¸ÁA¸ÀÌçwPï PÁ¬ÄðA eÁvÁ°A eÁ¯Áèöå£ï PÉÆAQÚZÉÆ ¥Àæ¨sÁªï «°áZÉgï ¯Áí£ï xÁªïßZï ¥ÀqÉÆè. D¥ÁÚ xÀAAiÀiï ¸ÀAVÃvÁZÉA zÉuÉA D¸Á ªÀÄíuï vÁPÁ D¥Éè 17 ªÀgÁìAZÉ ¦gÁAiÉÄgïZï ¨sÉÆUÀÄ£ï DAiÉÄèA eÁ¯Áèöå£ï D¥Áèöå vÁ¯ÉAvÁZÁå ¥ÉƸÁà SÁwgï vÁuÉ PÉÆAQÚ ¨sÁ±ÉPï ºÁvÉgï eÁªïß WÉvÉèA. C±ÉA ¸ÀªÀiÁeÁ£ï JPÉ jw£ï PÉÆ£ÁêPï±ÉA ¯ÉÆlÄ£ï zÀªÀgï¯Áèöå ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀiÁ xÁªïß DAiÀÄè¯Áå «°áPï ¸ÀªÀiÁeÁZÁå ªÀÄÄPÉ¯ï ªÁí¼ÁåPï AiÉÄêïß D¦è C¹ävÁAiÀiï zÁPÉÆAªïÌ PÉÆAQÚ ¨sÁ¸ï PÁgÀuï eÁ° ªÀiÁvïæ £ÀíAiÀiï D¥Áèöå ¸Á»wPï D¤ ¸ÀAVÃvï PÀ¯ÉPï GAZÁAiÀiï ¢ÃAªïÌ G¥ÁÌgÁa eÁ°. G¥ÁæAvï £ÁlPÁA gÀZÀÄ£ï, £ÁlPÁAPï ¥ÀzÁA WÀqÀÄ£ï, £ÁAiÀiÁÖA zÁPÀªïß, PÉƪÉÇîöå GeÁéqÁªïß, PÁtÂAiÉÆ PÁzÀA§j §gÀªïß, PÀ«vÁA °PÀÄ£ï, ¦ü¯ÁäA PÁqÀÄ£ï D¤ ¥Àvïæ ZÀ®ªïß «°á gÉ©A§¸Á£ï PÉÆAQÚ ¸ÀA¸ÁgÁAvï RÆ¨ï £ÁAªï PÀªÀiÁAiÉÄèA D¤ ªÀiÁ£ï eÉÆqïß WÉvÉÆè. zÉÃ¸ï «zÉñÁA¤ ¯ÁPÉÆA ¯ÉÆÃPï vÁZÉ C©üªÀiÁ¤ eÁ¯É. ±ÉA§gÉÆA ¸À£Áä£ï vÁPÁ ¥sÁªÉÇ eÁ¯É. ZÁgï UÁAªï vÉÆ ¨sÉÆAªÉÇè. EvÉèAZï £ÀíAiÀiï, PÉÆAQÚ ¨sÁ±ÉªÀ«ðA ¢¸ÀàqÉÆÛ UÁæ¸ï vÁuÉ eÉÆqÉÆè. PÉÆAQÚAvï ¸À¨Ágï ¸ÀAVÃvïUÁgï, PÀ¯ÁPÁgï D¸Ávï vÀjà ¥sÀPÀvï PÉÆAQÚ xÁªïßZï ¥ÉÆmÁZÉÆ UÁæ¸ï D¤ ¥sÀÄqÁgï eÉÆqÀè¯É ¨ÉÆêï±Áå «°á ¸ÉÆqïß ºÉgï PÉÆuïZï £ÁAvï. ºÉA «°á gÉ©A§¸ÁZÉA ¸ÁzsÀ£ïZï ¸ÀAiÀiï. ¨ÉÆêï±Áå PÉÆAQÚ ¸ÀªÀiÁeÁ£ï RAAiÀiÁÑöåAiÀiï JPÁ ¯Á¬ÄPÁPï ¨sÉÆêï ZÀqï ¥ÁnA¨ÉÆ D¤ ªÀiÁ£ï ¢¯Á vÀgï vÉÆ «°á gÉ©A§¸ÁPï.
ºÁå EvÁèöå PÁgÀuÁAPï ¯ÁUÉÆ£ï «°á ¸ÀĪÉðgï xÁªïßZï PÉÆAQÚ ¨sÁ±ÉZÁå ªÉÆUÁgï ¥ÀqÉÆè, IÄuÁAvï ¥ÀqÉÆè D¤ DPÉæÃZÁå ¸Áé¸Á ¥Á¸ÀÄ£ï vÉÆ PÉÆAQÚ ¨sÁ±ÉZÉ ¥Á¸ÉîAvï GgÉÆè. zÉPÀÄ£ï vÁuÉ D¥Éè ªÀiÁAAiÀiï ¨sÁ±ÉZÉgï EwèA ¥ÀzÁA WÀrèA, Ewè HAZï wPÁ G¨Ájè, ¨sÉÆêï±Áå PÉÆAQÚ ¸ÉÆqïß ¸ÀA¸ÁgÁAvÁèöå ºÉgï RAAiÉÄÑAiÀiï ¨sÁ±É£ï D¥Áèöå ¥ÀÄvÁ xÁªïß Ewè ªÀÄgÁåzï D¥ÁÚªïß WÉAªïÌ £Á PÉÆuÁÚ!
ªÀÄíf ¨sÁ¸ï PÉÆAPÀtÂ, ªÀÄíeÉÆ ¸Áé¸ï PÉÆAPÀtÂ
ªÀÄíf eÁvï PÉÆAPÀtÂ, ªÀÄíf jÃvï PÉÆAPÀtÂ
ªÀÄíf ZÁ¯ï ºÁ¯ï ¸ÀVî PÉÆAPÀtÂ
(ªÀÄíf ¨sÁ¸ï PÉÆAPÀt -ZÀ«Û PÉÆ«î, 1979)
PÉÆAQÚ ¨sÁ±ÉZÁå ªÉÆUÁ£ï PÀqÉÆ£ï ¸ÀAVÃvï ¥ÀAiÀiÁÚZÁå ¸ÀĪÉðgï WÀqÀè¯Áå ZÀªÉÛ PÉƪÉîAvÁèöå ‘ªÀÄíf ¨sÁ¸ï PÉÆAPÀtÂ’ ¥ÀzÁAvÉÆèöå ºÉÆå ªÉǽ «°áZÁå ¸ÀA¸Áj ¥ÀAiÀiÁÚZÉ DPÉÃgï ¥ÀgÁåAvï ¸Àvï eÁªïß GgÉÆèöå.
PÉÆAQÚ ¨sÁ±É«²A «°á£ï WÀqÀè¯Áå ¸Àªïð ¥ÀzÁA¤ ªÉªÉVîA PÀĸÁA £ÀzÉæPï ¥ÀqÁÛvï. xÉÆqÁå ªÉǽA¤ vÉÆ PÉÆAQÚa ªÀíréPï UÁAiÀiÁÛ vÀgï xÉÆqÁå ªÉǽA¤ PÉÆAQÚZÉÆ ºÀĸÉÆÌ GZÁgÁÛ. xÉÆqÁå ªÉǽA¤ PÉÆAQÚ xÁªïß ¥ÀAiÀiïì D¸ÁÑöå PÉÆAQÚ ¯ÉÆPÁAZÉgï ²uï zÁPÀAiÀiÁÛ vÀgï xÉÆqÁå ªÉǽA¤ ªÀÄÄPÉè ¦¼ÉÎPï PÉÆAQÚ ²PÀAiÉÄÓ ªÀÄíuï zÁA§Ä£ï ¸ÁAUÁÛ. xÉÆqÁå ªÉǽA¤ PÉÆAQÚZÁå ¥sÀÄqÁgÁZÉA GUÁØ¥Àuï zÁPÀAiÀiÁÛ D¤ xÉÆqÁå ªÉǽA¤ PÉÆAQÚZÁå ªÀÄgÁÚZÉÆ ¸ÀA¨sÀªï GZÁgÁÛ...
ºÁå ¸Àªïð ¸ÀAVÛAZÉgï xÉÆqÉÆ GeÁéqï ¥sÁPÉÆAªÉÇÑ ¥ÀæAiÀÄvïß ºÁAªï PÀgÁÛA.
«°áZÁå ¥ÀzÁA¤ ªÀiÁAAiÀiï¨sÁ±ÉZÉÆ C©üªÀiÁ£ï:
eÉgÁ¯ï jw£ï ¸ÁAUÉÑA vÀgï ºÀgï ªÀåQÛ D¥ÁÚPï RAAiÀiÁÑöåAiÀiï gÀÄ¥Ágï ¯Á¨sï ¢AªÁÑöå ªÀåQÛ «²A ªÀ ¸ÀAVÛ «²A C¨sÁj GgÁÛ. «°á gÉ©A§¸ÁPï PÉÆAQÚ£ï C¹ävÁAiÀiï ¢°, ªÀiÁ£ï UËgÀªï ¢¯ÉÆ, UÁæ¸ï ¢¯ÉÆ ªÀÄítÖZï vÁZÁåAiÀiï ¸ÀAAiÀiÁâAvï PÉÆAQÚ «²A C©üªÀiÁ£ï D¤ gÀÄ¥ÁÌj ªÀÄ£ï D¸ï¯ÁèöåAvï £ÀªÁ¯ï £Á. QvÉAZï £Á¸ï¯ÉÆè «°á gÉ©A§¸ï PÉÆAQÚ ¸ÀAVÃvï ¸ÀA¸ÁgÁAvÉÆè gÁAiÀiï eÁ¯ÉÆ, PÉÆAQÚZÉÆ gÁAiÀiï¨sÁj eÁ¯ÉÆ. ºÁå ¥ÁmÁèöå£ï vÁa «Äí£Àvï D¤ vÁZÉA vÁ¯ÉAvï D¸ï¯ÉèA vÀgï¬Ä PÉÆAQÚ ¥Àj¸ÀgÁ£ï vÁZÉ ¥ÁnPï ¥ÁPÁA ²PÁð¬ÄèA D¤ vÁPÁ DPÁ¸Ágï G§AiÉÄèA. vÁåZï C©üªÀiÁ£Á£ï vÁuÉA ¸À¨Ágï ¥ÀzÁA PÉÆAQÚZÁå ªÀiÁ£ÁPï WÀqÁèöåAvï. ºÁå ¥ÀzÁA¤ vÁuÉ PÉÆAQÚ ¨sÁ±ÉPï gÀAUÀAiÀiÁèA, ¸ÉƨsÀAiÀiÁèA. D¥Áèöå SÁ¸ï ¹AwªÉÄAvÁA¤ wPÁ ¥sÀÄ®AiÀiÁèA. vÁZÁå ¥ÀzÁA¤ vÁuÉ PÉÆAQÚPï D¥Éè ªÀiÁAAiÀiïZÉA ¸ÁÜ£ï ¢¯ÁA.
ªÀiÁAAiÀiï ²PÀAiÀiÁÛ PÉÆAQÚ vÉÆAqÁà²A
ªÀiÁAAiÀiï §jAZï » ¨sÁ¸ï ªÀÄAiÀiÁà²
(ªÀÄíf ¨sÁ¸ï PÉÆAPÀt -ZÀ«Û PÉÆ«î)
EAVè±ï ¥ÀzÁAPï gÀÆZï w PÉÆPÁPÉÆïÁa
gÀÆZï ºÁå PÉÆAQÚ ¥ÀzÁAa, ªÀiÁAAiÀiÁÑöå zÀÄzÁa
(PÉÆAPÉÚ D«Ä UÁªÀÅAiÀiÁA-vÉgÁ« PÉÆ«î, 1987)
UÉÆqÁ ¥Áæ¸ï ZÀqï UÉÆÃqï ¨sÁ¸ï ªÀÄíf PÉÆAQÚ
ªÉÆíªÁ ¥Áæ¸ï gÀÄaPï ZÀqï ¨sÁ¸ï ªÀÄíf PÉÆAQÚ
ºÁAªï w ¸ÀzÁAPÁ¼ï G®AiÀiÁÛA
¨sÁ¸ï ªÀÄíeÉ ªÀiÁA¬ÄÑ ªÀiÁíPÁ ²PÀAiÀiï°è
zÀÄzÁ ¸ÁAUÁvÁZï ªÀÄíeÁå PÁ¼ÁÓPï zÉAªÀAiÀiï°è
ºÁAªï w ªÀÄíeÁå ªÀÄÄPÁèöåAPï ²PÀAiÀiÁÛA
(UÉÆqÁ ¥Áæ¸ï ZÀqï UÉÆÃqï-29« PÉÆ«î, 1997)
ªÀAiÉÄè ªÉǽA¤ vÉÆ PÉÆAQÚPï D¥Áèöå DªÀAiÀiï ¸ÁPÉÆð ªÀiÁ£ï ¢vÁ. wZÉA ¸ÀAAiÀiïâ ªÀiÁAAiÉÄÑA, wa gÀÆZï ªÀiÁAAiÀiÁÑöå zÀÄzÁa ªÀÄíuÁÛ vÉÆ. D¥Éè ¨sÁ±ÉPï ªÀgÀÄÚAPï ºÁå ªÀjÛ RA¬ÄÑ ¸ÁªÀÄåvÁ ªÉļÀvï? UÉÆqÁ ¥Áæ¸ï ZÀqï UÉÆÃqï D¹Ñ D¤ ªÉÆíªÁ ¥Áæ¸ï ZÀqï gÀÄaPï D¹Ñ ¨sÁ¸ï PÉÆAQÚ zÉPÀÄ£ï ºÀgï PÉÆAPÁÚöåAPï w gÀÄZÀeÉ ªÀÄí¼ÉÆî »±ÁgÉÆ vÉÆ ¢vÁ. ‘PÉÆPÁPÉÆî’ ºÁå EªÀiÁeÉ xÁªïß vÉÆ ¦üAVð¥ÀuÁa ªÀ EAUÉèeï¥ÀuÁa SÉÆqï PÁqÁÛ. ‘ºÁAªï G®AiÀiÁÛA’ D¤ ‘ªÀÄíeÁå ªÀÄÄPÁèöåAPï ²PÀAiÀiÁÛA’ ºÁå zÉÆ£ï¬Ä ªÁPÁåA¤ JPÁ PÉÆAQÚ ªÀÄ£Áê£ï D¥Éè ¨sÁ±É SÁwgï PÀgÀÄAPï eÁAiÀiï vÁå PÁAiÀiÁÝöåZÉÆ GUÁظï vÉÆ ºÁqÀAiÀiÁÛ. ºÉgï ¥ÀzÁA¤ PÉÆAQÚa ªÀréPï UÁAªïÌ ªÁ¥Àgï¯ÉÆèöå xÉÆqÉÆå ªÉǽ C±ÉÆå D¸Ávï.
ªÀÄíeÉÆ vÁ¼ÉÆ UÁAiÀÄÛ¯ÉÆ, vÀÄf ªÀréPï ¸ÁAUÀÛ¯ÉÆ
vÀÄeÉÆ G¥ÁÌgï ºÁAªï DlAiÀÄÛ¯ÉÆA, IÄuï vÀÄeÉA ¥ÁªÀAiÀÄÛ¯ÉÆA
(ªÀÄíeÉÆ vÁ¼ÉÆ UÁAiÀÄÛ¯ÉÆ-vÉgÁ« PÉÆ«î, 1987)
RIJ eÁvÁ ¸ÁAUÀÄAPï DvÁA D«Ä ªÀÄítÄ£ï ªÀÄAUÀÄîgïUÁgÁA
zɪÁ zÀAiÉÄ£ï d¯ÉÆä£ï DAiÀiÁèöåAªï PÉÆAQÚ G®AiÀÄÛ¯ÁåA WÀgÁ
EvÁèöå ªÀíqÁèöå ¸ÀA¸ÁgÁAvï, zÀĹæA ±ÉígÁA D¸ÁÛ£Á
£À²¨ï DªÉÄÑA ¨sÁAUÁæZÉA, d®ä¯ÁåAªï PÉÆAPÀuÁAvï
(D«Ä ªÀÄAUÀÄîgïUÁgï-CmÁæ« PÉÆ«î, 1990)
£ÀíAiÀiïV ¨sÁV ºÁAªï ¨sÁV vÀÄA ¨sÁV wA
PÉÆAQÚ WÀgÁA¤ d¯ÉÆä£ï AiÉÄvÀ°A.
(UÉÆqÁ ¥Áæ¸ï ZÀqï UÉÆÃqï-29« PÉÆ«î, 1997)
¸ÀgÀ¸Àéw £ÀíAAiÀiÁÑöå vÁå ¸ÀļÀÄì¼ÁåAvï
G¨ÁÓ° ¨Á¸ï D«ÄÑ PÉÆAPÀtÂ
ºÀeÁgÁA¤ ªÀgÁìAZÁå gÀhļÀÔ¼Áå£ï
¸ÉƨsÉè° ¨sÁ¸ï D«ÄÑ PÉÆAPÀtÂ
(ªÉÆÃUï PÀgÁ PÉÆAPÉÚZÉÆ-39« PÉÆ«î, 2007)
PÉÆAQÚ WÀgÁA¤ d¯ÉÆäAZÉA, PÉÆAPÀuï UÁAªÁAvï ªÀíqï eÁAªÉÑA KPï ¨sÁUï, ¨sÁAUÁæ¼ÉA £À²¨ï ªÀÄíuÉÆÑ «°á »A ¥ÀzÁA DAiÀÄÌvÀ¯Áå PÉÆAQÚ ªÀÄ£ÁêPï D¥Éè ªÀiÁAAiÀiï ¨sÁ±ÉxÀAAiÀiï C©üªÀiÁ£ï ¥sÀĪÀiÁgÀ±ÉA PÀgÁÛ. C¸À¯Áå PÉÆAQÚZÁå ªÀíqÀàuÁZÁå ¥ÀzÁAzÁéjA ºÀeÁgÉÆA PÉÆAQÚ ªÀÄ£ÁêAxÀAAiÀiï ¨sÁ±É ªÉÆÃUï GªÀiÁ¼ÁAªïÌ vÉÆ ¸ÀPÁè. UÁAªÁAvï vÀ±ÉA ¥ÀUÁðªÁAvï ªÁªÀÅgÁÑöå ¯ÉÆPÁA xÀAAiÀiï PÉÆAQÚZÉÆ ªÉÆÃUï fªÁ¼ï GgÉÆAªÁÑöåAvï »A ¥ÀzÁA dgÀÆgï AiÀıÀ¹é eÁ¯ÁåAvï.
ªÀAiÀÄQÛPï jw£ï ªÀiÁíPÁAiÀiï ¯Áí£ÀàuÁ xÁªïßZï «°áaA »A ¥ÀzÁA DAiÀÄÄÌAPï ªÉļï¯Áèöå£ï ªÀÄíeÉ xÀAAiÀiï PÉÆAQÚZÉÆ ªÉÆÃUï RvÀÌvÉÆAPï ¯ÁUÉÆè. ªÀÄíeÁå PÉÆAQÚ ªÁªÁæZÉ GgÉâPï «°áZÁå ¥ÀzÁAZÉÆ ¥Ávïæ ªÀgÉÆÛ. ªÀÄíeÉ¥ÀjAZï ºÉgï QvÁèöåVà ¸ÀAVÃvïUÁgÁAPï, §gÀªÁàöåAPï, ªÁªÁæqÁåAPï vÁZÁå ¥ÀzÁAZÉA ¥ÉæÃgÀuï ¯Á¨sÁèA. ºÁAvÀÄA DmÁ¥ÁÛ vÁZÁå ¥ÀzÁAa vÁAPï.
«°áZÁå ¥ÀzÁA¤ ªÀiÁAAiÀiï¨sÁ±Éa G¥ÁÌgï Dl«Ú:
ªÀiÁAAiÀiï ¨sÁ±ÉZÉgï «°á£ï gÀZÀè¯Áå xÉÆqÁå ¥ÀzÁA¤ D¥ÁÚPï f«vï ¢¯Áèöå PÉÆAQÚ ¨sÁ±ÉZÉÆ vÀ±ÉA ¥ÁnA¨ÉÆ ¢¯Áèöå PÉÆAQÚ ¯ÉÆPÁAZÉÆ G¥ÁÌgï DlªÉÚ ªÉǽ D¸Ávï. PÉÆAQÚAvï ¥ÀzÁA WÀqÀÄAPï ¸ÀÄgÀÄ PÀgÁÛ£Á PÉÆAQÚ ¯ÉÆPÁA ªÀÄzsÉA PÉÆAQÚ ¥ÀzÁAZÉÆ SÁAiÀiïì wvÉÆè £Á¸ÉÆè vÀgï¬Ä ZÀqÀÄuÉA JPÁZï PÁ¼Ágï PÉÆAQÚ ¸ÀAVÃvï ±ÉvÁPï ¥ÁAAiÀiï vÉAPÀè¯Áå «°á D¤ eÉgÉƪÀiÁ£ï PÉÆAPÀt ¥ÀzÁAPï £À«A gÀÄ¥ÁA ¢°A. ¸ÀĪÉðgï ¦ü°ä vÁ¼ÁåAPï GvÁæA UÀÄAvÀÄ£ï PÉÆAQÚ ¥ÀzÁA £ÁlPÁA¤ vÀ±ÉA ªÀiÁAaAiÀiÁA¤ ¸ÁzÀgï eÁvÁ°A. ¥ÀÆuï «°á gÉ©A§¸Á£ï D¥Áèöå GvÁæAPï D¥ÉèZï vÁ¼É gÀZÀÄ£ï £ÀªÉA¸ÁAªï ºÁqÉèA D¤ ºÉA £ÀªÉA¸ÁAªï ¯ÉÆPÁPï Rƨï DAªÀqÉèA. ¥ÀjuÁªÀiï eÁªïß vÁaA JPÁ ªÀAiÀiïæ KPï ¸ÀAVÃvï £ÁAiÀiÁÖA ¥ÀæzÀ±Àð£ï eÁ°A. JPÁ ¥ÁmÁèöå£ï KPï PÉƪÉÇîöå ªÉÆQîPï eÁ¯ÉÆå. «°á, PÉÆAQÚ ªÀÄ£ÁêAZÁå PÁ¼ÁÓA¤ gÉÆA¨ÉÆè. ºÁå PÉÆAQÚ¥ÀuÁZÁå UÀqï £Á¸ï¯Áèöå ªÉÆUÁ£ï zsÀ£ïå eÁ¯ÉÆè «°á D¥ÉÚ WÀqÀè¯Áå xÉÆqÁå ¥ÀzÁA¤ PÉÆAQÚ ¨sÁ±Éa D¤ PÉÆAQÚ ¯ÉÆPÁAa G¥ÁÌgï DmÉÆ«Ú PÀgÁÑöåPï «¸Àæ£Á.
PÉÆtÂà ªÀiÁíPÁ «ZÁj ªÀiÁAAiÀiï ¨sÁ±É SÁwj vÀĪÉA QvÉA PɯÉAAiÀiï
¸ÁAUÉåvï DvÁA ºÁAªÉA ¥ÁªÀuÉêA £ÁAiÀiÁÖAZÉ gÉhÄ¯É wPÁ WÁ¯É
PÁ¼ÁÓAwèA ¨sÉÆUÁÚA ¸ÁAUÉÆAPï ºÁAªÉA GeÁígï wZÉÆ PɯÉÆ
PÉÆAPÉÚaA UÁAiÀiÁ£ÁA UÁªÀÅ£ï ªÀÄíeÉÆ ¢Ã¸ï UÁæ¸ï ºÁAªÉA eÉÆqÉÆè
PÉÆAPÁÚöåA¤ ªÀiÁíPÁ GPÀÄè£ï zsÀgÉÆè, Deï ¥ÀgÁåAvï ªÀÄíeÉÆ ¥ÉÆøï PɯÉÆ
(ªÀÄíeÉÆ vÁ¼ÉÆ UÁAiÀÄÛ¯ÉÆ-vÉgÁ« PÉÆ«î, 1987)
G¥ÁÌgï DªÀiÁÌA PɯÉÆè DªÀiÁÑöå PÀ±ÁÖA £À±ÁÖA¤, PÉÆAQÚ C©üªÀiÁ¤ E±ÁÖA¤
UÁ¬ÄèA D«Ä UÁuÁA ¸ÀAvÉƸÁ¬ÄèA ªÀÄ£ÁA, DªÀiÁÌA ¸ÀAvÉƸÁAiÉÄèA vÁAtÂ
(¹®égï dÄ©è- ¥ÀAaé¸Á« PÉÆ«î, 1994)
¨É¸ÁAªï zɪÁZÉA ªÀiÁUÉÆ£ï PÀÄmÁäZÉgï, f«vï UÁAiÀiÁ£ï PÀgÀÄ£ï ¸ÁVìvÁAªï
vÁuÉAZï ¢¯ÉÆè¯ÉA zÉuÉA UÁªÁàZÉA, D«Ä §gÁå PÁgÁåA¤ UÀ½ìvÁAªï
¥ÉÆæÃvÁìªï ¢¯Éè¯Áå PÉÆAQÚ ¯ÉÆPÁZÉÆ, GUÁظï PÉzÁßAAiÀiï PÁ¼ÁÓAvï zÀªÀgÁÛAªï.
(¸ÀAVÃvï PÀÄlªÀiï- ZÀ«Û¸Á« PÉÆ«î, 2002)
«°á gÉ©A§¸Á£ï ¥sÀPÀvï ¥ÀzÁA WÀqÀÄ£ï PÉÆAQÚZÉÆ G¥ÁÌgï ¨ÁªÀÅqïß D¥ÉèA PÁªÀiï ¸ÉÆA¥ÀAiÉÄèA £Á. vÉÆ ªÉÆgÁ ¥ÀgÁåAvï PÉÆAQÚZÁå ªÉÆUÁ£ï d¼ÉÆî, PÉÆAQÚ SÁwgï ªÁªÀÅgÉÆè, PÉÆAQÚ ¯ÉÆPÁAZÁå ¸ÁAUÁvÁAvï GgÉÆè D¤ PÉÆAQÚ ¸ÀA¸ÁgÁZÁå UÀeÁðAPï ¥ÁªÉÇè. d±ÉA vÁZÁå ¥ÀzÁA¤ vÁuÉA ¸ÁAUÉèA, vÀ±ÉA vÉÆ fAiÉįÉÆ.
«°áZÁå ¥ÀzÁA¤ ªÀiÁAAiÀiï¨sÁ±ÉZÉÆ ºÀĸÉÆÌ:
«°á gÉ©A§¸ÁPï ‘PÉÆAQÚ ¸ÀA¸ÉÆÜ’ ªÀÄíuÁÖvï. vÉÆ ¥sÀPÀvï KPï ¥ÀzÁA WÀqÁÚgï £ÀíAiÀiï, KPï UÁ«à, KPï §gÉÆ«à, £ÁlQ¸ïÛ, PÀ«, ¥ÀvïæPÁgï, ¸ÀAWÀlPï D¤ ZÀqï PÀgïß CRAqï PÉÆAQÚ ¥Àæw¥ÁzÀPï. ºÁZÉ ¥ÁmÁèöå£ï ¢¸ÁÛ vÁZÉ xÀAAiÀiï D¸ÉÆÑ D¥Éè ªÀiÁAAiÀiï ¨sÁ±ÉZÉÆ C¥Àj«ÄÃvï ºÀĸÉÆÌ. zÉPÀÄ£ï PÉÆAQÚ¥Àuï vÁuÉA D¥ÁÚ xÀAAiÀiï ªÀiÁvïæ GgÀAiÉÄèA £Á, D¥Áèöå ¥ÀwuÉPï, ¨sÀÄUÁåðAPï D¤ ¸ÀUÁîöå PÀÄmÁäPï ¥ÁªÀAiÉÄèA. zÉPÀÄ£ï DdÆ£ï vÁZÉ G¥ÁæAvï¬Ä vÁZÉA PÀÄlªÀiï, ‘¸ÀAVÃvï PÀÄlªÀiï’ eÁªïßZï GgÉèA.
¸À¨ÁgÁA¤ vÁZÉA ¥ÉæÃgÀuï eÉÆqÉèA vÀgï ¸À¨ÁgÁA¤ PÉÆAQÚ ¨sÁ±ÉPï ªÀ¸ïÛ d² UÀ½ì¯ÉèAAiÀiï D¸Á. C¥ÀÄmï PÉÆAQÚZÁå ªÀÄļÁ xÁªïß DAiÀiï¯Áèöå eÁAiÀiÁÛöåA¤ ¥ÀAiÉÄê eÁvÀZï, ZÁgï UÁAªï ¨sÉÆAªÀÛZï PÉÆAQÚPï D¥Áèöå ¸ÀÄvÀÆÛgÁ xÁªïß ¥ÀAiÀiïì PɯÉèA D¸Á. D¥Áèöå ¸ÁéxÁð SÁwgï, £ÁAªÁ SÁwgï, ºÀÄzÁÝöåA SÁwgï ªÀiÁvïæ PÉÆAQÚZÉÆ ªÁ¥Àgï PÀgïß PÉÆAQÚ ¸À¸Ágï PɯÉè ªÀiÁ£É¸ïÛ PÁAAiÀiï GuÉA £ÁAvï. «°á£ï C¸À¯ÁåA «gÉÆÃzï D¥Áèöå ¥ÀzÁA ªÀÄÄPÁAvïæ GUÁÛöå£ï §AqÁAiÀiï zÁPÀAiÀiï¯ÉÆè D¸Á.
ºÁå ¸ÀPÀAiÀiÁèöå vÁZÁå xÉÆqÁå ªÉǽA¤ ºÉA ¸Àvï gÀhļÀÌvï.
Deï ªÀÄíeÁå zÉƼÁåAvï zÉAªÀÅ£ï AiÉÄvÁvï zÀÄPÁA
Deï ªÀÄíeÉÆ UÀ¼ÉÆ ¨ÁAzÀÄ£ï AiÉÄvÁ
D¦è ªÀiÁAAiÀiï ªÀÄítÄ£ï D¥ÀAªïÌ UÉ ªÀiÁAAiÀiï vÀÄPÁ
¨sÉÆUÁÛ ®eï vÀÄeÁå xÉÆqÁå ¥ÀÄvÁAPï
(ªÀiÁAAiÀiï ¨sÁ±É ªÀÄíeÁå-¸À« PÉÆ«î)
ªÀiÁAAiÀiÁÑöå G¸ÁÌöågï D¸ÁÛ£Á ²Pï°è ¨sÁ¸ï «¸Àæ£Á
D¥Éè ªÀiÁAAiÀiïÌ «¸Àæ£Á PÉÆtÂÃ
©eÉ߸ÁAvï G®AiÀiï vÀÄeÁå zÀÄ¹æ ¨sÁ¸ï ¥ÀgÁé£Á
¥ÀÆuï WÀgÁAvï G®AiÀiï gÉà PÉÆAPÀtÂ
(ªÀiÁAAiÀiï ¨sÁ±É ªÀÄíeÁå-¸À« PÉÆ«î)
zÀĨÁîöåAa ¨sÁ¸ï ªÀÄítÄ£ï » D«ÄÑ PÉÆAPÀtÂ
¸ÀªÀiÁeÁAvÁèöå xÉÆqÁå ªÀíqÁAa ¸ÀªÀÄÓtÂ
PÀ¹èAiÀiï w ¨sÁ¸ï eÁAªï ²PÀè° ¯Áí£ï¥ÀtÂ
G¥ÁÌgÁÛ ªÉÆgÁßZÉ vÀtÂgï ºÁPï ªÀiÁgÀÄAPï ¥ÀÄtÂÃ
ªÀiÁ¯ÁâgÁåAZÉÆ, vÀªÀiÁîAZÉÆ ¨sÁ±É C©üªÀiÁ£ï ¸ÁAUÉÆ£ï vÁAZɧjA D«Ä PÉÆAPÁÚöåA¤ DªÉÄÑ ¨sÁ±ÉZÉÆ ¥ÉÆøï PÀjeÉ ªÀÄí¼ÉÆî G¯ÉÆ vÁuÉ vÁZÁå ¥ÀzÁA¤ ¢¯Á. PÉÆAQÚ ªÀÄ£ÁêAZÁå ²gÁA¤ D¸ÁÑöå ¨ÁAiÀiÁè-¥ÉƯÁÌ vÁ¼ÁAZÉgï ¸ÉƨsÁuÁA¤, ¸ÀA¨sÀæªÀiÁA¤, ¸ÀàzsÁåðA¤ £ÁZÁàPï G¥ÁÌgÉÑ ¥ÀjA PÉÆAQÚ ¨sÁ±É«²A ¥ÀzÁA WÀqÀÄ£ï wA eÁvÁ wvÁèöå ¯ÉÆPÁAPï ¥ÁªÀAªÉÇÑ ¥ÀæAiÀÄvï᪎ vÁuÉA PɯÁ.
C©üªÀiÁ£Áa w ¸ÀAvÉƸÁa PÉÆAQÚa ªÀ¢ð ¯ÉÆPÁPï ¢AªïÌ
wZÉA ªÀíqÀàuï vÉA UÁeÉÆAªïÌ
ºÀgÉPÁ ±ÉígÁA ±ÉígÁA¤, ºÀgÉPÁ WÀgÁA WÀgÁA¤
PÉÆAQÚZÉÆ ªÉÆÃUï vÉÆ ¥ÉmÉÆAªïÌ
(£Éí¸ÀÄ£ï TjÎ ¨ÁdÄ-29« PÉÆ«î, 1997)
¨ÉAqÁ £ÁzÁPï UÁªÀÅAiÀiÁA GrÛA ¥ÀzÁA
PÉÆAQÚ ¥ÀzÁA ªÉÆUÁaA DªÀiÁÌA ¸ÀzÁA
(vÁ¼ÁPï ªÉÄmÁA- ¥ÀAaé¸Á« PÉÆ«î, 1994)
vÀ±ÉA ªÀÄíuï vÁZÉÆ ºÀĸÉÆÌ ¥sÀPÀvï PÉÆAQÚ ¨sÁ±É xÀAAiÀiï ªÀiÁvïæ GgÀ£Á. PÉÆAQÚ SÁwgï ªÁªÀÅgÀè¯ÁåAZÉÆ vÉÆ GUÁظï PÁqÁÛ. D¥ÀÄuï SÁ¯ÉÆÛ eÁvÁ D¤ D¥Áèöå ¸ÀªÀÄPÁ°Ã£ï ºÉgï PÉÆAQÚ ¸ÁzsÀPÁAa ¥Ámï vÉÆ xÁ¥ÀÄqÁÛ. «°áZÁå ¸ÀAAiÀiÁâZÉgï vÁZÁå SÁ¯ÉÛ¥ÀuÁZÉgï ºÉÆå ªÉǽ GeÁéqï ¥sÁAPÀAiÀiÁÛvï.
eÉƸÁå£ï, Kn£ï, RqÁà£ï, §æºÀvï PÁtÂAiÉÆ °PÉÆèöå
qɸÁ£ï, ¥Àæ¨sÀÄ£ï, gÁ¹Ìk£ï, £ÁlPï PÀÈwAiÉÆ gÀZÉÆèöå
eÉgÉƪÀiÁ£ï PÉÆAQÚAvï UÁAiÀiÁ£ÁA WÀrèA
ZÁ¥sÁæ£ï PÀ«vÁAPï fÃªï ¢¯ÉÆ
(ªÀÄíeÉÆ vÁ¼ÉÆ UÁAiÀÄÛ¯ÉÆ-vÉgÁ« PÉÆ«î, 1987)
¸ÀAVÃvïUÁgÁA¤ GAZÁèöå GvÁæA¤
vÀÄfA ¥ÀzÁA WÀqÀÄ£ï UÁ¬ÄèA
§gÀAiÀiÁÚgÁA¤ D¥Áèöå §gÁàA¤
vÀÄeÁå ZÉ¥ÁåPï ¥ÁPÁA ¯Á¬ÄèA.
(£ÁZï £ÁZïUÉ PÉÆAPÀuÁ-¸ÁwÛøÁ« PÉÆ«î, 2005)
vÀ±ÉA ªÀÄíuï «°á PÉÆAQÚ ¸ÀA¸ÁgÁAvï DgÁªÀiï £Á¸ÉÆè. eÁAiÉÄÛ PÀ±ïÖ vÁPÁ ¯Á¨sÉè. ºÁAªï ¥ÀvïæPÁgï eÁªÁ߸ÁÛA ¸À¨Ágï¥Á«ÖA vÁZɯÁVA G¯ÉÆAªÉÇÑ ¸ÀAzÀ¨sïð ªÀiÁíPÁ ¯Á¨sÁè. vÁå ªÉ½A vÀªÀ½Ñ ¥ÀjUÀvï, DyðPï CqÀÑuï ºÁå «²A vÁuÉA GUÁÛöå£ï ¸ÁAUï¯ÉèA D¸Á. ºÁPÁ ¥ÀÆgÀPï ªÀÄíuÉÑ ¥ÀjA vÁZÁå ‘WÁmÁPï zsÁAªÁØAiÉÆè’ ¥ÀzÁAvï zÉÆÃ£ï ¥ÀAVÛ C±ÉÆå D¸Ávï-
‘PÉÆAQÚAvï GqÀ¬ÄèA wãï ZÁgï ¥ÀzÁªÀÄ
D¤ ¥ÀÆuï G¥ÁæAvï vÁa ¹Üw §j eÁ° vÀgï¬Ä D¥ÁÚ ¥ÀjAZï PÀµÁÖA¤ D¸ÁÑöå ºÉgï PÉÆAQÚ PÀ¯ÁPÁgÁAZÉÆ ºÀĸÉÆÌ vÁPÁ PÁAvÀAiÀiÁÛ¯ÉÆ. zÉPÀÄ£ï vÉÆ PÉÆAQÚ PÀ¯ÁPÁgÁAa ©ügÉÆävï ¥ÁªÁÛ. PÀ¯ÁPÁgÁAPï ªÁ¥ÀÄæ£ï D¥ÉÆè ¥sÁAiÉÆÝ eÉÆqÁÑöå ¸ÀªÀiÁfPï ªÀåªÀ¸ÉÜZÉgï vÉÆ ²uÁÛ.
PÉÆAQÚ PÀ¯ÁPÁgï D«Ä PÉÆAQÚ PÀ¯ÁPÁgï
PÉÆAQÚ gÀAUïªÀiÁAZÁZÉ UÀÄPÁðgï
M¼ÀÌ£Á ¸ÀPÁðgï DªÀiÁÌA ªÉļÀ£Á ¸ÀvÁÌgï
DAiÀiÁÌ DªÀiÁÑöå zÀÄPÁAZÉ ¸ÀĸÁÌgï
(PÉÆAQÚ PÀ¯ÁPÁgï-¥ÁAwÛøÁ« PÉÆ«î, 2003)
PÀ«ZÉÆ CvÉÆä ¥ÀÄ®ÎvÉæAvï «Ä¸ÁA D±ÉvÁ
PÀ«ZÁå WÀjÑA ¨sÀÄPÉ£ï D¦èA ¥ÉÆmÁA ¥ÉƱÉvÁvï
PÀªÀ£ÁAZÉÆ zÁ¼ÉÆ D¤ gÀ¸ÁäaA ±ÉƯÁA
«PÀÄ£ï vÁPÁ «Ä¸ÁA ¨sÉmÉƪïß ¸ÀUÁðPï ¥ÁªÀAiÀiÁÛvï
PÉÆAQÚ PÀ« vÉÆ, DªÉÆÑ PÀ« vÉÆ, ¥Á¥ï PÀ« vÉÆ
(PÉÆAQÚ PÀ« vÉÆ- DnÛ¸Á« PÉÆ«î 2006)
¨ÁAiÉÄèZÉA ¨sÁAUÁgï «PÀÄ£ï PɸÉn PÁqÁèöåvï
zÀÄSÁ£ÁA¤ «PÁæöåPï zsÁqÁèöåvï
£ÀQè PÁå¸Émï «PÀÛ¯ÁåA¤ PÁAAiÀiï §gÉA eÉÆqÁèA
D«ÄÑA ¨sÀÄVðA G¥Á²A ¥ÀqÁèöåAvï
(PÉÆAQÚ PÀ¯ÁPÁgï-¥ÁAwÛøÁ« PÉÆ«î, 2003)
UÀgÉÓ DzsÁgÁPï D«ÄÑ PÀ¯Á ªÁ¥ÀgÁÛvï
zÀÄqÀÄ dªÀĪïß ºÉƯÁA G¨ÁgÁÛvï
PÀ¯ÁPÁgÁAZÉA PÉÆtÂà aAvÀÄ£ï ¥À¼ÀAiÀiÁß
ªÉįÉÆ eÁ¯Áågï zÀÄPÁA UÀ¼ÀAiÀiÁÛvï
(PÉÆAQÚ PÀ¯ÁPÁgï-¥ÁAwÛøÁ« PÉÆ«î, 2003)
C¸À¯ÉA KPï PÀté¼ÁAiÉÄZÉA PÁ½eï D¸ï¯Áèöå£ï «°á ¯ÁPÉÆA ¯ÉÆPÁAZÁå PÁ¼ÁÓA ªÉÄgÉ£ï ¥Á¯ÉÆ ªÀÄíuÉåvïV?
«°áZÁå ¥ÀzÁA¤ ªÀiÁAAiÀiï ¨sÁ±É«²A eÁUÀÈw:
§zÉÆè£ï AiÉÄAªÉÑ ¥ÀjUÀvÉAvï eÁUÀwÃPÀgÀuÁZÉ zÁªÉèAvï ªÀÄ£Áê f«vï ¥ÀAvÁmÁZÉA eÁvÁ£Á PÉÆAQÚ ªÀÄ£ÁêA¤ EAVè±ï vÀ±ÉA ºÉgï ¨sÁ¸ÁAa E±ÁÖUÁvï PÀgÉÑA C¤ªÁgïå eÁ¯ÉA. ¥ÀÆuï PÉÆAQÚ ªÀÄ£ÁêA¤ ºÁå §zÀèªÀuÉ xÀAAiÀiï DAUÁ¯Á¥ï zÁPÀAiÉÆè D¤ PÉÆAQÚPï a®ÄèAPï ¸ÀÄgÀÄ PɯÉA. C¸À¯Áå ¨sÉÆAªÁgÁAvï PÉÆAQÚ C¸ÀÌvï eÁvÁ vÉA ¸ÀªÀiÁÓ¯Áèöå «°á£ï PÉÆAQÚ ªÀÄ£ÁêA xÀAAiÀiï eÁUÀÈw G¨ÉÆÓAªïÌ ¸À¨Ágï ¥ÀzÁA WÀrèA. zÀ¥sÀÛgÁA¤, ªÉªÁígÁA¤, ¸À¨sÉA¤, UÀgÁÓA¤ ºÉgï ¨sÁ¸ÉÆ G®AiÀiÁèöåjà ¥ÀgÁé£Á, WÀgÁAvï PÉÆAQÚ G®AiÀiÁ, ¨sÀÄUÁåðAPï PÉÆAQÚ ²PÀAiÀiÁ, PÉÆAQÚ ªÀĤ¸ï ªÉļÁÛ£Á PÉÆAQÚZï ªÁ¥ÀgÁ ªÀÄíuï vÁuÉ ºÁPï ªÀiÁgïß ¸ÁAUÉÑA ¸À¨Ágï ¥ÀzÁA¤ DAiÀÄÄÌAPï ªÉļÁÛ.
PÀ±ÁÖA ¸ÀAPÀ±ÁÖA ªÀÄzsÉA D¥ÀÄÖ£ï zsÀ¥ÀÄÖ¤Ã
D«ÄÑ w ¨sÁ¸ï Deï f« GgÁèöå
ªÀiÁ®ÏqÁåA¤gÉà wZÉÆ ¥ÉÆøï PÀgÀÄ£ï ºÁqï°è
¥ÁAwÛÃ¸ï ¯ÁSÁAZÁå PÁ¼ÁÓA¤ ¨sÀgÁèöå
(PÉÆAPÀt PÉÆAPÀtÂ-EPÁæ« PÉÆ«î, 1986)
eÁAiÉÄÛ DªÉÄÑ vÀgÁßmÉ PÉÆAPÀuÁAvï d¯Áä¯É
ªÀiÁAAiÉÄÑA zÀÆzï aAªÁÛ£Á PÉÆAQÚ ¨sÁ¸ï ²PÀè¯É
xÉÆrA ªÀgÁìA ¥ÀgÉݱÁPï eÉÆr SÁwgï ¥ÁªÀè¯É
¥ÁnA ¥ÁªÀÛZï WÀgÁAvï ¸À¬ÄÛ EAVè±ï G¯ÉÆAªïÌ ¯ÁUÉè
(PÉÆAPÀt GgÉÆAPï eÁAiÀiï-ZÀ«Û¸Á« PÉÆ«î, 2002)
vÀÄA ®AqÀ£ÁPï ªÀZï, vÀÄA CªÉÄjPÁPï ªÀZï
vÉÆ xÀAAiÉÆÑ ¯ÉÆÃPï vÀÄPÁ D¥ÉÆè ªÀÄíuÉÆÑ £Á
vÀÄA PÉÆAQÚ ¥ÁAiÀiïZÉÆgÉÃ, vÀÄA PÉÆAQÚ ªÀiÁAAiÀiïZÉÆ gÉÃ
vÀÄA RAAiÀiï UɯÁåjà vÀÄeÉÆ d¯ïä §zÀè£Á
(PÉÆAQÚ G®AiÀiï-¥ÁAwÛ¸Á« PÉÆ«î, 2003)
K PÉÆAPÀuÁAvÁèöå ¥ÀÄvÁæ vÀÄA eÁUÉÆ eÁ
» D«ÄÑ PÉÆAQÚ vÀÄA «¸ÀgÁßPÁ
ºÁå ªÀiÁAAiÀiï ¨sÁ±ÉZÉÆ vÀÄA RgÉÆ ¢üUÉÆ eÁ
vÀÄA PÉÆAPÉÆÚ D¸ÁÛA ¦üAjÎ eÁAiÀiÁßPÁ
(PÉÆAQÚ D«ÄÑ ¨sÁ¸ï-¸ÀwÛøÁ« PÉÆ«î, 2004)
PÉÆAPÀuï ±ÉígÁAvï PÉÆAQÚ WÀgÁAvï
£À²¨ÁZÉA d£À£ï DªÉÄÑA
eÉÆrPï ¯ÁUÉÆ£ï RAAiÀÄìgï ¥ÁªÁèöågï¬Ä
D«Ä PÉÆAQÚ ªÀĤ¸ï eÁAªÉÑA
(£ÁZï £ÁZïUÉ PÉÆAPÀuÁ-¸ÁwÛøÁ« PÉÆ«î, 2005)
D«ÄÑA ¨sÀÄVðA PÉÆAQÚ ²QèA£Ávï eÁ¯Áågï
vÁAaA ¨sÀÄVðA ²QÑA£ÁAvï
dgï C±ÉAZï ªÀÄÄPÁgï ªÀZÀvï JPÁ ¢¸Á
» PÉÆAQÚ ¨sÁ¸ï GjÑ£Á
(ªÀiÁAAiÀiï ¨sÁ±É ªÀÄíeÁå-¸À« PÉÆ«î, 1983)
«°áZÁå ¥ÀzÁA¤ ªÀiÁAiÀiï ¨sÁ±É«²A ¸À¥ÁÚA:
¸ÀA¸Ágï¨sÀgï PÉÆAQÚ ¨sÁ±ÉZÉÆ ¨ÁªÉÇÖ G§AiÀiï¯ÉÆè «°á gÉ©A§¸ï PÉÆAQÚZÉ G£ÀßvÉaA ¸À¨Ágï ¸À¥ÁÚA ¸À¥ÉÚ¯ÉÆè. PÉÆAQÚ UÉÆA¬ÄÑ gÁeï ¨sÁ¸ï eÁvÁ£Á, PÉÆAQÚPï ¸ÀA«zsÁ£ÁZÉ DmÉé ªÀ¼ÉjAvï ¸ÁÜ£ï ¯Á¨sÁÛ£Á, PÉ£ÀgÁ PÉÆAPÁÚöåAZÉÆ eÁUÀwPï ¸ÀªÉÄäüï WÀqÁÛ£Á ¸ÀAvÀĵïÖ eÁ¯ÉÆè vÉÆ ºÉÆ ¸ÀAvÉƸï D¥Áèöå ¥ÀzÁA¤ ªÀåPïÛ PÀgÁÛ. D¤ HAZï G¨ÉÆA D«ÄÑ PÉÆAPÀt ªÀÄíuï UÁAiÀiÁÛ. ªÀiÁ®ÏqÁåA xÁªïß zÉAªÀÅ£ï DAiÀiï°è PÉÆAQÚ ¨sÁ¸ï D¤ ¸ÀA¸ÀÌøw f« GgÀÄAPï eÁAiÀiï vÀgï ¨sÀÄUÁåðA¤ PÉÆAQÚ ²PÉÑA C¤ªÁgïå ªÀÄíuï vÉÆ eÁuÁ D¸ï¯ÉÆè. ºÁå SÁwgïZï PÉÆAQÚ ¨sÁ±É SÁwgï gÀZÀè¯Áå ºÀgï ¥ÀzÁA¤ vÉÆ ¨sÀÄUÁåðAPï PÉÆAQÚ ²PÀAiÀiÁ ªÀÄí¼ÉÆî G¯ÉÆ ¢vÁ¯ÉÆ. ¥sÀPÀvï ¯ÉÆPÁPï G¯ÉÆ ¢Ãªïß vÉÆ gÁªÉÇè£Á, ¸ÀAVÃvï ftÂAiÉÄZÉ ¸ÀÄgÉégï xÁªïßZï D¥Áèöå ¥ÀÄvÁPï D¤ zsÀĪÉPï PÉÆAQÚ ¨sÁ±Éa ªÀíréPï UÁA«ÑA ¥ÀzÁA vÁuÉA ¢°A D¤ vÁAZÉ xÀAAiÀiï PÉÆAQÚZÉÆ ªÉÆÃUï QgÁèAiÉÆè.
PÉÆAPÀuï ±ÉígÁAvÉÆè, PÉÆAQÚ PÀÄmÁäAvÉÆè zsÁPÀÄÖ¯ÉÆ ºÁAªï ¦¯ÉÆ
¥ÀzÁA UÁAiÀÄÛ¯Áå PÁAvÁj¸ÁÛAZÉÆ ¥ÀĸÀÄ£ï WÁ¯ÉÆè ¥ÉƼÉÆ
zsÁPÉÆÖ DvÁA ªÉVÎA ªÀíqÉÆèA eÁvÁA, PÉÆAQÚ ¨sÁ±ÉaA ¥ÀzÁA UÁvÁA
vÀÄ«Ä ªÀiÁíPÁ vÀĪÉÆÑ DzsÁgï ¢¯Áågï, qÁår §jAZï eÁvÁA
(£ÁAªï ªÀÄíeÉA «±Áé¸ï-vÉgÁ« PÉÆ«î, 1987)
«±Àé¸Á£ï UÁAiÀÄè¯ÉA ºÉA ¥Àzï ¥sÀPÀvï KPï ¥Àzï eÁªïß GgÉèA£Á. «±Àé¸ÁZÁå PÉÆAQÚ ªÉÇqÉÚPï D¤ vÀªÀ¼ï vÁZÉ ¥ÁæAiÉÄZÉZï D¸ï¯Áèöå ºÀeÁgÉÆA £ÉAlįÁåAPï ºÉA ¥Àzï ¹àÃjvÁZÉA eÁ¯ÉA. PÉÆAQÚZÁå ¥sÀÄqÁgÁaA ¸À¥ÁÚA ¸À¥ÉÚA«ÑA ºÉgï xÉÆrA ¥ÀzÁA C²A D¸Ávï.
ªÀiÁAAiÀiÁÑöå G¸ÁÌöågï D«Ä ²PÀè° ¨sÁ¸ï »
¸ÀgÀéAiÀiï PÉÆAPÁÚöåAZÉ f¨Égï ¸ÁÜ£ï WÉA«Ý
PÀ±ÁÖA¤ Deï wuÉA D¥ÁÚAiÀiÁèöå ªÀiÁ£ÀåvÁ
ZÁgÁAAiÀiï ªÁmÁA¤ w GlÄ£ï AiÉÄA«Ý
(PÉÆAPÀt PÉÆAPÀtÂ-EPÁæ« PÉÆ«î, 1986)
D¥ÀĨÁðAiÉÄa PÉÆAQÚ DªÉÄΰ
G®AiÀiÁÛ£Á UÉÆÃqï UÉÆÃqï ¯ÁUÉÛ°
DªÀiÁÑöå DzÁèöåA¤ vÁå ªÀiÁ®ÏqÁåA¤
¨sÀÄUÁåðA xÁªïß ¨sÀÄUÁåðAPï ªÁAlè°
D«Ä G®ªÁåA, ¨sÀÄUÁåðAPï w ²PÀªÁåA
vÁAZÉ xÁªÀÅ£ï vÁAZÁåAPï ¥ÁªÀÅA¢
UÁAªï ¨sÁªÁ AiÉÄ UÁAªï ¨sÁªÁ
RAAiÀiï ªÉvÁAiÀiï xÀAAiÀiï G®AiÀiï ¨sÁ¸ï » ¥ÀgÁΪÁAvï
(ªÀÄíf ¨sÁ¸ï PÉÆAPÀt -ZÀ«Û PÉÆ«î, 1979)
CgÉ CgÉ D«ÄÑ PÉÆAPÀt w D«ÄÑ ªÀiÁAAiÀiï
CgÉ CgÉ D«ÄÑ PÉÆAPÀt w DªÀiÁÌA eÁAiÀiï
¨sÀÄUÁåðA xÁªïß ¨sÀÄUÁåðAPï DªÀiÁÑöå w ²PÉÆAPï ¯ÁAiÀiï
¸ÀA¸Ágï vÉÆ ¸ÀgÁvï ¥ÀgÁåAvï PÉÆAPÀt GgÉÆAPï eÁAiÀiï
(PÉÆAPÀt GgÉÆAPï eÁAiÀiï - ZÀ«Û¸Á« PÉÆ«î, 2002)
duï duï PÉÆAPÉÚZÉ KPï eÁªÁåA
vÀ£ï ªÀÄ£ï ¢Ãªïß wPÁ ¸ÁA¨Á¼ÁåA
¯Áí£ï ¯Áí£ï ¨sÀÄUÁåðAPï¬Ä ²PÉƪÁåA
ªÀíqï ¥Àuï PÉÆAQÚZÉA UÁeÉƪÁåA
DzÁèöåA¤ ¢®¯ÉA zÁAiÀiïÓ ªÀgÉÛA, ªÀÄÄPÁèöåAPï ¥ÁªÀªÁåA
(ªÉÆÃUï PÀgÁ PÉÆAPÉÚZÉÆ - JPÀÄuï ZÁ½¸Á« PÉÆ«î, 2007)
- ¯ÉÆAiÀiïØ gÉÃUÉÆ